Wednesday, July 18, 2007

ဦးေအာင္ျငိမ္းခ်မ္းရဲ႕ ကိုယ္ေရးအက်ဥ္း

အဖ ဦးေအးေမာင္၊ အမိ ေဒၚအုန္းခင္တို႔မွ ၁၉၃၅ခုႏွစ္တြင္ မႏၱေလးျမိဳ႕၌ေမြးဖြားသည္။

မတၱရာအစိုးရမူလာတန္းေက်ာင္း၊ ဘီဘီအိုေအ အစိုးရအလယ္တန္းေက်ာင္းႏွင့္ အမွတ္(၁)

အစိုးရအထက္တန္းေက်ာင္း မႏၱေလးတို႕တြင္ ပညာဆည္းပူးခဲ့သည္။ မႏၱေလးတကၠသိုလ္မွ

၀ိဇၨာဘြဲ႕(ျမန္မာစာ)ရ႐ွိခဲ့ျပီး၊ မူလတန္းေက်ာင္းအုပ္၊ မင္း၀ံနည္းျပ ျမန္မာစာဆရာ၊ အထက္တန္းေရွ႕ေန စသည္႕တာ၀န္မ်ား ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။

မႏၱေလးအပတ္စဥ္ထုတ္ သတင္းဂ်ာနယ္တြင္ အယ္ဒီတာအဖြဲ႕၀င္ႏွင့္ တာ၀န္ခံသတင္းေထာက္အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။

၁၉၉၇ခုႏႇစ္တြင္ ''ျမန္မာ့႐ိုးရာ သပိတ္လက္မႈပညာ'' စာမူျဖင့္ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ အႏုပညာစာေပ ပထမဆု။

၁၉၉၉ ခုႏႇစ္တြင္ 'ျမန္မာ့ဓေလ့ခါသႀကၤန္'' စာမူျဖင့္ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ အနုပညာဆိုင္ရာ စာေပ ဒုတိယဆု။

၂၀၀၂ ခုႏႇစ္တြင္ ''ေၾကးသြန္းေၾကးခတ္ ပန္းတဥ္းအတတ္'' စာမူျဖင့္

ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈအႏုပညာဆိုင္ရာ စာေပ ဒုတိယဆု

၂၀၀၄ ခုႏႇစ္တြင္ ''ေ႐ႊဘုံေ႐ႊနန္းအမရပူရၾကငႇန္း'' စာမူျဖင့္ သုတပေဒသာ၀ိဇၨာ စာေပ

ု။

၂၀၀၅ ခုႏႇစ္တြင္္ ''နန္းထိုက္ေတာ္၀င္မင္းဥယ်ာဥ္''စာမူျဖင့္ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ အႏုပညာစာေပ ပထမဆု ရရႇိခဲ့သည္။

၁၉၉၉ ခုႏႇစ္တြင္ ပခုကၠဴဦးအုန္းေဖစာေပဆုၿပိဳင္ပြဲ၌ ''ျမနႏၵာေရခ်ိဳသမ္္း'' စာမူျဖင့္ သုေတသနဆိုင္ရာ စာေပ ဒုတိယဆု။

၂၀၀၀ ခုႏႇစ္တြင္ ''သာေမာဖြယ္ေအာင္ပင္လယ္'' စာမူျဖင့္ သုေတသနဆိုင္ရာ စာေပ တတိယဆု။

၂၀၀၁ ခုႏႇစ္္တြင္ ''ျမန္မာမႈျမန္မာစာသ်ဳိးလိုက္ရတု ေလ့လာမႈ အျဖာျဖာ'' စာမူျဖင့္ သုေတသနစာေပ တတိယဆု။

၂၀၀၂ ခုႏႇစ္တြင္ ''မကၡရာသုိ့သုေတသနခရီးသြားမႇတ္တမ္း''စာမူျဖင့္ သုေတသနဆိုင္ရာ စာေပ ပထမဆု။

၂၀၀၆ ခုႏႇစ္တြင္ ''သုေတသနခရီးသြား ပင္းယ၊ အင္း၀မႇတ္တမ္းမ်ား'' စာမူျဖင့္ သုေတသနစာေပဒုတိယဆု ရရႇိခဲ့ပါသည္။ ဘာသာေရးႏႇင့္ သုတဆိုင္ရာ စာအုပ္စာေပမ်ားလည္း ျပဳစုခဲ့ပါသည္။

ယခုအခါ ေအစတား အီလက္ထေရာနစ္ျပင္ဆင္၊သင္ဌာနအမႇတ္ ၁၃၇/၁၀။ ၃၃_၃၄လမ္းၾကား။ ၇၅လမ္း မႏၲေလးၿမိဳ႕တြင္ ေနထိုင္လ်က္ ၊ ျမန္မာမႈခိုင္မာေရး၊ ျမန္မာစာတိုးတက္ေရးတို့အတြက္ အျပန္လမ္းမေမ်ာ္ေသာ၀ိ၀႗ကုသုိလ္အလို႕ငွာကုိယ္စြမ္း၊ ဥာဏ္စြမ္းရႇိသမ် ႀကိဳစားအားထုက္လ်က္ရႇိပါသည္။

အမည္ရင္းမႇာ ဦးခင္ေမာင္ ျဖစ္ပါသည္။

Tuesday, June 12, 2007

တကယ္လုပ္အဟုတ္ျဖစ္ လူသားတို႕အတြက္ သစၥာတရား




ေအာင္ၿငိမ္းခ်မ္း(မန္းတကၠသိုလ္)

ပဏာမစကား

မႇန္စြာေျပာျခင္းသည္ လူမ်ဳိးမေရြး၊ ဘာသာမျခား၊ ကမၻာသူကမၻာသားဟူသမ်က ႏႇစ္သက္လက္ခံ ႏိုင္ၾကေသာတရားစု တစ္ခုျဖစ္၏။ ထုိတရားကုိ မေျပာက္မၾကား၊ ခုိင္ခိုင္ တည္ေဆာက္ထားႏိုင္သူမ်ားမႇာ အက်ဳိးရကာ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာ၏။ တစ္ဦးခ်င္း ဘ၀ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈ ရလ်င္ ကမၻာႀကီးလည္း မုခ်ဆတ္ဆတ္ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာမႈ ရလည္ပင္ျဖစ္၏ဟု မမႇိတ္မသုန္ ယုံၾကည္ပါသည္။ ထိုေၾကာင့္ အမ်ားေျပာအမႇန္ (Conventional Truth)ကုိ အေျခခံထား၍ တရားသေဘာအမႇန္ (Ultimate Truth)လမ္းစကို ကိုယ္စြမ္းဥာဏ္စြမ္းရႇိသမ် အႏႇစ္ထုတ္၍ အမ်ဥ္းခ်ဳပ္ တင္ျပလိုက္ပါသည္။ သစၥာကို လူမႇန္သမ် ကိုယ္စီကိုယ္ငႇ လက္ေတြ႕က်က် က်င့္ႀကံရ၍ အက်ိဳးမ်ားေစေၾကာင္း တရားစသည္ေမာင္း ႐ိုက္ေညာင္းပါသည္ သူေတာ္ေကာင္းအေပါင္းတို့။

ေအာင္ၿငိမ္းခ်မ္း (မန္းတကၠသိုလ္)

မာတိကာ

အပိုင္း(၁)

၁။ အမႇန္တရား

၂။ အမႇန္တရား သစၥာစကား

၃။ သမၼဳတိသစၥာ

၄။ ပရမတၳသစၥာ

၅။ သမၼဳတိပရမက္ သစၥာႏႇစ္ရပ္

၆။ ဒါန၊ သီလ၊ သမထ

၇။ သူ့နယ္ႏႇင့္သူ အမႇန္ယူ

၈။ ဘုရားျဖစ္၇န္ သစၥာအေျခခံ

၉။ ပါရမီေတာ္ ဆယ္ပါး

၁၀။ အာဠာ၀ကေမး ဗုဒၶေျဖ သစၥာအေထြေထြ

၁၁။ သစၥာ(၂)ပါး

၁၂။ သစၥာ(၃)ပါး

၁၃ သစၥာ၊ မုသား၊ ၿပိန္ဖ်င္းေသာစကား

၁၄။ သစၥာတရား တည္ေအာင္ထား

၁၅။ သစၥာစကား ဆို႐ိုးမ်ား

၁၆။ သစၥာ ႏႇင့္ ကတိ

၁၇။ ကတိအနက္ ဖြင့္ဆိုခ်က္

အပိုင္း(၂)

၁၈။ ထုံးေဟာင္း သာဓက သစၥာအက်ိဳးရ

၁၉။ အသက္ကို ရႇင္ေစျခင္း

၂၀။ မီးေဘးကို တားႏိုင္ျခင္း

၂၁။ ေရေဘး၊ ေလေဘး ကာကြယ္ျခင္း

၂၂။ ကန္းၿပီးမ်က္စိ ျပန္ျမင္ျခင္း

၂၃။ အက်ဥ္းအခ်ဳပ္မႇ လြက္ကင္းျခင္း

၂၄။ ေရာဂါေပ်ာက္ကင္း ခ်မ္းသာျခင္း

၂၅။ ႏူနာေရာဂါ ေပ်ာက္ကင္းျခင္း

၂၆။ မီးဖြားရ လြယ္ကူေစျခငး္

၂၇။ ကပ္ေဘးဆိုးတို့မႇ လြတ္ေျမာက္ျခင္း

၂၈။ ဂဂၤါျမစ္ေရ အညာဆန္

၂၉။ က်မ္းကိုးစာရင္း

ဂါရ၀တရား

ဤစာတမ္းငယ္အတြက္ ေဖာ္ျပခ်က္တြင္ ပုဒ္ထီး၊ ပုဒ္မ မက်န္ ျပဳျပင္၍ နည္းလမ္း ညႊန္ျပ ဆုံးမၾသ၀ါဒ ေပးေတာ္မူေသာ ေက်းဇူးေတာ္ရႇင္ ဗန္းေမာ္ဆရာေတာ္( ဘဒၵႏၲေဒါက္တာ ကုမာရဘိ၀ံသ၊ အဂၢမဟာ႑ိတ၊ အဂၢမဟာဂႏၲ၀ါစက၊ ဒုတိယပါေမာကၡခ်ဳပ္ ဆရာေတာ္ (သင္ၾကား) အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶသာသနာျပဳတကၠသိုလ္) အား သဂါရ၀ ဦးႏိႇမ္ခ်၍ ႐ိုေသစြာ ကန္ေတာ့ပန္းဆင္ပါသည္။

ေအာင္ၿငိမ္းခ်မ္း (မန္းတကၠသိုလ္)

နေမာ တႆ ဘဂ၀ေတာ အရဟေတာ

သမၼာသဗၺဳဒၶႆ

အပိုင္း(၁)

အမႇန္တရား

သင္ မည္သည္ကို ရသူခ်င္ပါသနည္း၊ သုိ့မဟုတ္ လိုရာဆုေတာင္းပါဆိုလ်င္ ေျဖဆို၊ ေတာင္းခံသူက မိမိ၏မ်က္ေမႇာက္ ဘ၀ေတြ့ႀကံဳခံစားမႈတို့အေပၚတြင္ အေျခခံ၍ ျဖစ္ေပၚေသာ ဆႏၵကို ထုတ္ေဖာ္တင္ျပၾကေပမည္။အသက္ရႇည္ရာ အနာမဲ့ေၾကာင္း ေတာင္းဆုေခြၽသကဲ့သုိ့ က်ိက်ိတက္ေဖြးေဖြး ေငြေၾကးဓန ေပါႂကြယ္၀ လိုေၾကာင္းေျဖသူမ်ားလည္ ရႇိမည္။ အိမ္ေထာင္ေရး၊ အခ်စ္ေရးအဆင္ေျပလိုသူမ်ားမႇအစ တထီးလႊားလႊား ေတ်ာ္ၾတား ထင္ရႇား လိုသူမ်ားလည္း ပါ၀င္ၾကေပမည္။ တစ္ဦးႏႇင့္တစ္ဦး ဘ၀ေပးအေျခအေနမ်ား ကြာျခား သည္ႏႇင့္အမ် လုိအင္ဆႏၵမ်ားလည္း ကြဲျပားၾကသည္မႇာ ဓမၼတာပင္ျဖစ္သည္။ လူအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ဘ၀အေထြေထြ၊ စိတ္ကူးအဖုံဖုံ၊ ဆႏၵမ်ိဳးစုံျဖစ္ၾကေပမည္။

ေျဖဆိုေဖာ္ျပေတာင္းခံသမ်လုိအင္ဆႏၵတို့ကို တစ္လုံးတစ္၀တည္း ဒိဠဓမၼ အျပည့္ရ ေစေသာအရာသည္ လူတိုင္းတြင္ ကိုယ္စီကိုယ္ငႇရႇိၾက၏။ ထိုအရာသည္ ခ်မ္းသာလုိသူ တို့အတြက္ မိမိပိုင္ ျပည္တန္ပတၲျမားထက္ တန္ဘိုးႀကီး၏။ အနာေရာဂါ စြဲကပ္သူတို့အတြက္ ေသာက္ေဆး၊လိမ္းေဆး စေသာ ေဆးတကာတုိ့ထက္ အစြမ္းထက္၏။လုိအင္ဆႏၵ မႇန္သမ်တို့အတြက္ အင္း၊ အိုင္ ၊ ခါးလႇည္႕ လက္ဖဲြ႕၊ မႏၲန္မ်ားထက္ သိဒၶိဂုဏ္ေရာက္ ၿပီးေျမာက္၏။ ေလာကီ၀ိဇၨာ အတတ္ပညာတို႕ထက္လညး္ ေစတစ္လုံးပိုင္၏။ ဆင္းရဲမႈမႇန္သမ် ခ၀ါခ်ၿပီး ခ်မ္းသာမႈအေပါင္း ေပးစြမ္းႏိုင္၏။ မ်က္ေမႇာက္ဘ၀ ခ်မ္းသာရ႐ုံမ်မက ေနာက္ဆုံးဘ၀ နိဗၺာန္ရႏိုင္၏။ ဆ,ူlဆုပန္ရႇိပါလ်င္မူ ဘုရားစင္စစ္ ဧကန္ျဖစ္သည္အထိ အခ်က္က်က် ေထာက္ပံ့ ေပးစြမ္းႏိုင္၏။ ထုိသုိ့ အဲ့ဘနန္းခ်င္း ၿပိဳင္ဘက္ကင္းေသာ အရာသည္ အျခားမဟုတ္ အမႇန္တရားပင္ျဖစ္ပါသည္။

အမႇန္တရား သစၥာစကား

အမႇန္တရားဆိုေသာ စကားမႇာ ပါဠိဘာသာ သစၥာမႇ ျမန္မာျပန္ဆိုထားျခင္း ျဖစ္သည္။ အဘိဓာနပၸ ဒီပိကာ က်မ္းတြင္ ''သစၥာသဒၵါသည္ နိဗၺာန္ အရိယမဂ္၊ မုသာ၀ါဒမႇ ေရႇာင္ျခင္း (၀ိရတိေစတသိက္)၊ က်ိန္ဆိုျခင္း၊ ေကာင္းေသာစကား ေျပာဆိုျခင္း မႇန္ကန္ျခင္း၊ အရိသာသစၥာ ၄ ပါးစသည့္ အနက္အဓိပၸါယ္ရႇိေၾကာင္း'' ဖြင့္ဆိုပါသည္။ အဂၤလိပ္ ဘာသာစကား အရ မႇန္ကန္ျခင္း၊ တိက်ျခင္း ၊ ႐ိုးေျဖာင့္ျခငး္၊ အစစ္အမႇန္ျဖစ္ျခင္းစေသာ အဓိပၸါယ္ရသည့္ (Truth) ႏႇင့္ဆင္တူသည္။

ထို့ေၾကာင့္ အက်ဥ္းအားျဖင့္ မေဖာက္မျပန္ မႇန္ကန္ေသာေၾကာင့္ သစၥာမည္၏ဟု မႇတ္သားအပ္ေပသည္။ ထိုသစၥာကို ျမတ္ဗုဒၶအလိုေတာ္က် ႏႇစ္ပါးခြဲျခားျပႏိုင္သည္။ (၁) အမ်ားေျပာအမႇန္ သမၼဳတိသစၥာ (Conventional Truth)ႏႇင့္ (၂)တရားသေဘာအမႇန္ ပရမတၴသစၥာ (Ultimate-Truth)ဟူ၍ပင္ျဖစ္ပါသည္။

၁။ နိဗၺာန၊ မဂၢ၀ိရတိသပေထသုဘာသိေတ သေစၥအရိသ သစၥမႇိ ဒိဠယံသစၥ၀ိရတိယံ။ အဘိဓာနပၸ ဒီပိကာက်မ္း။

သမၼဳတိသစၥာ

သမၼဳတိသစၥာဆိုသည္မႇာ ေလာကလူတုိ့ အညီအညႊတ္ သတ္မႇတ္ေခၚေ၀ၚခ်က္အရ ထုံးတမ္းစဥ္လာ အမႇန္တရားျဖစ္သည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ အမ်ားေျပာ အမႇန္ျဖစ္သည္ ကထာ၀တၴဳပါဠိေတာ္ တြင္လည္း '' အေခၚေ၀ၚ ပညတ္စကားသည္ မႇန္၏။ အဘယ့္ေၾကာင့္ မႇန္ပါသနည္း ဆိုေသာ္ ေလာကလူအပါင္းတုိ့က ေခၚေ၀ၚအပ္၊ သမုတ္အပ္ေသာေၾကာင့္ေပတည္း''ဟု ေဖာ္ျပထားပါသည္။ ထို့ေၾကာင့္ လူကို လူဟုလည္းေကာင္း၊ ႏြားကို ႏြားဟုလည္းေကာင္း၊ သစ္ပင္ကို သစ္ပင္ဟုလည္းေကာင္း၊ အမႇန္ေျပာဆိုျခင္းမ်ဳိးသည္ လူတုိ့သတ္မႇတ္ထားသည့္အတိုင္း ေျပဆိုျခင္းမည္၏။ ထို့ေၾကာင့္ ေလာကလူတို့ သမုတ္ပညတ္ အမည္မႇတ္ သစၥာ သို့မဟုတ္ သမၼဳတိသစၥာ အမ်ိဳးအစားတြင္ ပါ၀င္၏ဟုဆိုရေပမည္။

သို့ရာတြင္ ေလာကလူတို့ မႇတ္သားပညတ္ထားခ်က္တစ္ခုကို သိလ်က္ႏႇင့္ တမင္ျငင္းဆိုျခင္း၊ တလြဲေျပာျခင္း၊ မႇားယြင္းေဖာ္ျပျခင္း၊ လႇည့္ပတ္ျခင္းျပဳလွ်င္ သမၼဳတိသစၥာ ပ်က္သည္။သမၼဳတိသစၥာ၏ ဆန့္က်င္ဘတ္တရား မုသာ၀ါဒ(လိမ္လည္ေျပာဆိုရာ) က်ေရာက္သည္။ လူကိုလူ မႇန္းသိလ်က္ လူမဟုတ္ဟုျငင္းဆိုျခင္း၊ အျခားသတၲ၀ါ သို့မဟုတ္ လူမဟုတ္ေသာ အျခားတစ္ပါး ျဖစ္သည္ဟု တမင္အလြဲေျပာျခငး္ စသည္တို့ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းသုိ့ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ လူအမ်ားလက္ခံသတ္မႇတ္ခ်က္အရႇိကို မေကြ႕မေကာက္ ေျဖာင့္ေျဖာင့္ဆိုျခင္းမႇာ သမၼဳတိသစၥာျဖစ္၏။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ေလာကီသစၥာျဖစ္၏ဟု မႇတ္သား အပ္ပါသည္။

၂။သေကၤတ၀စနံ သစၥံ ေလာကသမၼဳတိ ကာရဏံ။ကထာ၀တၴဳပါဠိေတာ္။

ပရမတၴသစၥာ

ပရမတၴသစၥာဆိုသည္မႇာ ပင္ကိုယ္သဘာ၀အားျဖင့္ အၿပီးသတ္မႇန္ကန္ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ တရားသေဘာအမႇန္ဟုလည္း ဆိုႏိုင္သည္။ ကထာ၀တၴဳ ပါဠိေတာ္တြင္လည္း ႐ုပ္၊နာမ္ႏႇင့္စပ္ေသာ စကားသည္ မႇန္၏။ အဘယ္ေၾကာင့္မႇန္ပါသနည္းဆိုေသာ္ ႐ုပ္နာမ္ နိဗၺာန္တရား၌ မႇန္ေသာလကၡဏာရႇိေသာၾကာင့္ ေပတည္းဟု ဖြင့္ျပထားသည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ပရမတၴသစၥာဆိုသည္မႇာ အနိစၥ၊ ဒုကၡ၊ အနတၲ၊ ခႏၶာ၊ အာယတန၊ ဓာတ္ အစရႇိေသာ ႐ုပ္၊ နာမ္၊ နိဗၺာန္ႏႇင့္ဆိုင္သည့္ တရားမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။ ထိုပရမတၴသစၥာတရားတို႕၏ မႇန္ကန္ထင္ရႇားမႈသည္။ ေဖာက္ျပန္မႇားယြင္းေသာအျမင္ ၀ိပလႅာသ မျဖစ္ႏုိင္ေပ။ အသိမႇား၊ အမႇတ္မႇား၊ အယူမႇား၊ ၀ိပလႅာသတရားမ်ားကို ပယ္ႏိုင္ေၾကာင္းပင္ ျဖစ္သည္။

ထုိသို႔ပယ္မႇသာ အနိစၥကို နိစၥထင္ျခင္း၊ ဒုကၡကို သုခထင္ျခင္း အနတၲကို အတၲထင္ျခင္း၊ အသုဘကို သုဘထင္ျခင္း တို့တြင္ အသိ၊ အမႇတ္ ၊ အယူူမႇားတို့ မျဖစ္သျဖင့္ ေလာကုတၲရာသစၥာ အျမင္ရကာ သံသရာ၀ဋ္္မႇ လြတ္ေျမာက္ႏိုင္ေပသည္။ ပရမတၴသစၥာပ်က္လ်င္ အနိစၥကို နိစၥထင္၏။ ဒုကၡကို သုခထင္၏ အနတၲကို အတၲထင္၏။ အသုဘကို သုဘထင္၏။ ထုိ့ေၾကာင့္ အသိ၊ အမႇတ္၊ အယူမႇားယြင္းယူမိသျဖင့္ မိစၧာဒိဠိျဖစ္ပါသည္။ မိစၧာဒိဠိျဖစ္လ်င္ သံသရာမႇ လြတ္ေျမာက္လမ္း မျမင္ပါ။ ဆင္းလမ္းသက္သက္တြင္ ေစာက္ထုိးဆင္းရန္ပင္ရႇိပါသည္။

သမုတိ၊ ပရမတ္သစၥာႏႇစ္ရပ္

သတၲေလာကတြင္ လူ၊ နတ္၊ ျဗဟၼာ၊ ပုဂၢိဳလ္၊ သတၲ၀ါစသည္ျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ၾသကာသေလာကတြင္ သစ္ပင္ေတာေတာင္ စသည္ျဖင့္ လည္းေကာငး္ လူတို့က အျမင္အတိုင္း အရႇိထား၍ မႇတ္သားသည့္ ျဖစ္မႈ၊ သိ္မႈ၊ ပ်က္မႈအစဥ္တို့ မပိုင္းမျခားေသာ သမၼဳသိသစၥာနယ္ျဖစ္သည္။ ဗုဒၶဘုရားက ပရမတၴသစၥာခုိင္မာေၾကာင္း ျပရာတြင္ သမၼဳတိသစၥာနယ္ကို ေထာက္ျပကိုးကား ေဟာၾကားခဲ့သည္လည္း ေတြ႕ရသည္။ ထင္ရႇားျခင္းျဖင့္ အက်ိဳးမ်ားႏိုင္ေစရန္ လူနတ္၊ ျဗဟၼာ၊ သတၲ၀ါႏႇင့္ ေတာေတာင္စေသာ ပညတ္မႇတ္သားခ်က္ကို အရႇိထား ေဟာၾကားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ပုဂၢိဳလ္သတ္မႇတ္ခ်က္မ်ား ခြဲျခားျပေသာ ပုဂၢလပညတ္က်မ္းတြင္ အထူးသျဖင့္ ေတြ႕ႏိုင္ပါသည္။

ဒါန၊ သီလ၊ သမထ

အလႇဴရႇင္ ပုဂၢိဳလ္ သတၲ၀ါသတ္မႇတ္ခ်က္၊ အလႇဴခံ ပုဂိၢဳလ္သတၲ၀ါသတ္မႇတ္ခ်က္ ၊အလႇဴပစၥည္း သတ္မႇတ္ခ်က္တို့ ရႇိ၍သာလ်င္ ဒါနအေၾကာင္း ေဟာေျပာဆုံးမခဲ့သည္ကို ထင္ရႇားစြာ နာၾကားမႇတ္သာခြင့္ရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

ခိုးသူ ပုဂိၢဳလ္ သတၲ၀ါသတ္မႇတ္ခ်က္၊ အခိုးခံ ပုဂိၢဳလ္ သတၲ၀ါသတ္မႇတ္ခ်က္ ၊ ခိုးယူပစၥည္းသတ္မႇတ္ခ်က္တို့ ရႇိ၍သာလ်င္ခုိးမႈ အဒိႏၷဒါနသိလအေၾကာင္း ေဟာေျပာဆုံးမခဲ့သည္ကို ထင္ရႇားစြာ နာၾကားမႇတ္သားခြင့္ရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ထိုနည္းတူ က်န္သီလမ်ားကိုလည္း ပညတ္တရားအရႇိထားေဟာေျပာၾကားႏိုိင္သျဖင့္ လြယ္ကူရႇင္းလင္းစြာ မႇတ္သားရေၾကာင္း သိခြင့္ရပါသည္။

ေမတၲာပို့သူပုဂိၢဳလ္ သတၲ၀ါသတ္မႇတ္ခ်က္၊ ေမတၲာအပို့ခံပုဂိၢဳလ္ သတၲ၀ါသတ္မႇတ္ခ်က္ႏႇင့္ ခ်စ္ျခင္းတရား သတ္မႇတ္ခ်က္မ်ား ရႇိျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ဗုဒၶဘုရားႏႇင့္ ဗုဒၶဘုရားဂုဏ္အာ႐ုံခံသူရႇိျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္း သမထတရား အထင္အရႇား ေဟာၾကားႏိုင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။

သူ့နယ္ႏႇင့္သူအမႇန္ယူ

သမၼဳတိသစၥာကို သမၼဳတိနယ္မႇ အမႇန္ယူ၍ ေျပာဆိုျခင္းသည္ မႇန္ေသာစကားကို ဆိုသည္မည္၏။ သမၼဳတိသစၥာတည္သည္ ဟုလည္းဆိုႏိုင္၏။ ထိုနည္းအတူ ပရမတၴသစၥာကိုလည္း ဓာတ္သဘာ၀၊ ဓမၼသဘာ၀ႏႇင့္ အေျဖာင့္က်သျဖင့္ အမႇန္မည္၏။ ပရမတၴသသစၥာတည္ျခင္းဟုလည္း ဆိုႏိုင္၏။ ထို့ေၾကာင့္ သမၼဳတိသစၥာအမႇန္ကို အေျခခံထား၍ ပရမတၴသစၥတရားကို အမႇားဟုမဆိုသင့္မဆိုထိုက္ပါ။ ထိုသို့ဆိုပါက အယူမႇားမိစၧာဒိ႒ိျဖစ္၏။ တစ္ဖန္ ပရမတၴအမႇန္ကို အားသန္သျဖင့္ သမၼတိအမႇန္ကိုလည္း မပယ္လႇန္သင့္၊ မပယ္လႇန္ထိုက္ပါ။ ထိုသုိ့ပယ္လႇန္ပါက ေမာင္ႏႇင့္ႏႇမ၊ သားႏႇင့္အမိ၊ ဆရာႏႇင့္တပည့္၊ လင္ႏႇင့္မယားမႇအစ ခြဲျခားသတ္မႇန္ရန္ခက္သကဲ့သုိ့ ဒါန၊ သီလ၊ သမထနယ္ကိုလည္း အသိခက္ရေပမည္။ တစ္ဖန္ သမၼဳတိသစၥာပ်က္လ်င္ မုသာ၀ါဒကံထိုက္ေသာေၾကာင့္ သီလမရႇိသျဖင့္ သမာဓိျဖစ္ရန္ မလြယ္ပါ။ သီလသမာဓိမရိႇလ်င္ အဘယ္မႇာ ပညာရႇိအံ့နည္းဟု ေမးစရာျဖစ္လာပါသည္။

ယင္းသို့ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ သမၼဳတိသစၥာနယ္တြင္ အမ်ားသေဘာအညီ သမၼဳတိသစၥာကို အမႇန္ထား၍ ေစာင့္ထိန္းကာ အမႇန္အတိုင္းေျပာဆိုျခင္းျဖင့္ သီလတည္ေအာင္ ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္သင့္၏။သီလၿမဲမႈ ခြန္အားစုကို အေျခခံျပဳၿပီး မေဖာက္မျပန္ အလုံးစုံမႇန္ေသာ ႐ုပ္နာမ္ဓမၼသခၤါရတရား ပရမတၴအျမင္တို့ကို ထင္ရႇားေအာင္ ႀကိဳးစားႏႇလုံးသြင္းသင့္၏။ ထိုသို့ ႏႇလုံးသြင္းျခင္းျဖင့္ အထင္မႇားေဖာက္ျပန္မႈတရား ၀ိပလႅာသမ်ား မျဖစ္မူ၍ အနတၲ ၪာဏ္အျမင္ ရႇင္းရႇင္းထင္ကာ တစ္ဆင့္ထက္ ျမင့္သည္ထက္ျမင့္ကာ ဘုရား၊ ပေစၥကဗုဒၶာ၊ ရဟႏၲာအျဖစ္သို့ ေရာက္ၿပီး နိဗၺာန္ခ်မ္းသာရႏိုင္၏ဟု ဘုရားေဟာသာဓကမ်ား ရႇိပါသည္။

ဘုရားျဖစ္ရန္ သစၥာအေျခခံ

ကံငါးပါးဟုဆိုအပ္ေသာ လူတို့မလြဲမေသြ ထိန္းေစာင့္အပ္သည့္ ျပဳလုပ္မႈငါးခုရႇိသည္။ ငါပါးသီလအမည္ရသည့္ (၁)သ့ူ႔အသက္သတ္ျခင္း၊ (၂) သူ့႔ဥစၥာခုိးျခင္း၊ (၃) အိမ္ရာမႇားယြင္းျခင္း၊ (၄) လိမ္ေျပာျခင္း(သို့) မဟုတ္မမႇန္စကားဆိုျခင္း၊ (၅) မူးယစ္ေစေသာအရာကို သုံးစြဲျခင္းတို့မႇ ေရႇာင္ျခင္း ပင္ျဖစ္သည္။ ဤကံငါးပါးထိန္းမႈသည္ လ႔ူ့အဖြဲ႕အစည္းအတြက္ အရႇိမျဖစ္ လုိအပ္ေၾကာင္းမႇာ ထင္ရႇားၿပီးျဖစ္ပါသည္။ ရဟန္းပညာရႇိ လူပညာရႇိတို့က ေဒသနာက်က် ေဟာျပဆုံးမျခင္း သာမက က်မ္းအေစာင္ေစာင္ ေရးဖဲြ႕ရခဲ့သည္တို့လည္း ရႇိပါသည္။ ယင္းသို့ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဤစာတမ္း၌ ငါးပါးသီလတြင္ တစ္ပါးအပါအ၀င္ျဖစ္ေသာ မုသားမဆိုျခင္းသီလ သို့မဟုတ္ ဘုရားအေလာင္းေတာ္တို့ ဆည္းပူးေတာ္မူေသာ ပါရမီဆယ္ပါးတြင္ တစ္ပါးအပါအ၀င္ျဖစ္သည့္မႇန္စြာေျပာျခင္း သစၥာ၏ အေရးႀကီးပုံကို တစ္ခန္းတစ္က႑ ဗန္းတင္ျပလုိပါသည္။

ဘုရားအေလာင္းေတာ္တို့သည္ သစၥာအပါအ၀င္ ပါရမီးဆယ္ပါးကို ျဖည့္ဆည္းခဲ့ၾကသည္။ အခ်ိဳ႕ဘ၀တြင္ ဒါနပါရမီ၊ အခ်ဳိ႕ဘ၀တြင္ သီလပါရမီစသည္ျဖင့္ အေလးေပးျဖည့္ဆည္းခဲ့သည္လည္း ရိႇသည္။ မည္သည့္ဘ၀တြင္ မည္သည့္ပါရမီကုို အဓိကထားဆည္းပူးသည္ျဖစ္ေစ၊ မဆည္းပူးသည္ျဖစ္ေစ သစၥာပါရမီကိုမူ အက်ိဳးမေပါက္ အသက္ရိႇသမွ် ေစာင့္ေရႇာက္သင့္သည္။ ေစာင့္ေရႇာက္ပုံသုံးမ်ိဳးေတြ့ရသည္။ (၁) အမႇန္ေျပာျခင္း( သစၥာပါရမီ)၊ (၂) အသက္မႇ အပျဖစ္ေသာ ကုိယ္အဂၤါကို စြန့့္လႊတ္ရမည္ ဆိုေသာ္လည္း မတြန့္မဆုတ္စြန့္လႊတ္၍ အမႇန္ေျပာျခင္း (သစၥဥပပါရမီ)၊ (၃) အသက္ကို စြန့္ရမည္ဆိုေသာ္လည္း မတြန့္မဆုတ္ စြန့္လႊတ္၍ အမႇန္ေျပာျခင္း (သစၥပရမတၴပါရမီ) တို့ပင္ ျဖစ္ပါသည္။

ထို့ေၾကာင့္ -

(၁) သူသတ္သမားႀကီးျဖစ္ပါေစ

(၂)ခိုးသားႀကီးျဖစ္ပါေစ

(၃) မုဒိန္းေကာင္ႀကီးျဖစ္ပါေစ

(၄)ယစ္ထုပ္ႀကီးျဖစ္ပါေစ

သင္ ဘုုရားအေလာင္းေတာ္မဟုတ္ဟု မဆိုႏိုင္ပါ။

သို့ေသာ္လည္း က်န္သီလ ၄ ပါးကို လုံေသာ္လည္း မုသားစကားဆိုသူမ်ားကိုမူ သင္ဘုုရားအေလာင္း မဟုတ္ဟု မုခ်ဆတ္ဆတ္ဆိုအပ္ပါသည္။ ထိုသို့ျဖစ္၍ မႇန္ေသာစကား ဆိုျခင္းသည္ ဘုရားအေလာင္းေတာ္တို့ မခ်ိဳးမေဖာက္ ေစာင့္ထိန္းခဲ့ၾကေသာ သစၥာပါရမီျဖစ္၏။ မုသာ၀ါဒကံ ထိန္းသိမ္းျခင္းလည္း မည္၏။ ထို့ေၾကာင့္ ဘုရားစင္စစ္ ဧကန္ျဖစ္လိုသူတို့က သစၥာကို အုတ္ျမစ္သဖြယ္ အေျခခံ တည္ရ၏။ မ႑ိဳင္သဖြယ္ ဗဟုိျပဳရ၏။ အသက္သဖြယ္ ေစာင့္ေရႇာက္ရ၏ဟု သိခြင့္ရပါသည္။ ယင္းသုိ့ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ မႇန္ေသာစကားကို ဆိုျခင္းသည္ မည္မွ်အထက္တန္းက်က် အက်ိဳးရသည္ဆိုျခင္းကို ေကာင္းစြာသိႏိုင္ပါသည္။ မန္လည္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးကလည္း အကုသိုလ္မႇာ မုသာ၀ါဒသည္ အေလးဆုံးျဖစ္၏၊ ကုသိုလ္မႇာ သစၥာစကားသည္ အေလးဆံုးျဖစ္၏ဟု မဃေဒ၀လကၤာတြင္ စပ္ဆိုေတာ္မူခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

ဘုရားအေလာင္းေတာ္တို့ ဆည္းပူးေသာပါရမီေတာ္ဆယ္ပါး

(၁)ဒါန -လႇဴဒါန္းေပးကမ္းျခင္း

(၂)သီလ -ငါးပါး၊ ရႇစ္ပါးသီလမ်ား ေစာင့္ထိန္းျခင္း

(၃)ေနကၡမ - ေတာထြက္ျခင္း

(၄) ပညာ -အတက္ပညာကို ဆည္းပူးျခင္း၊သင္ေပးျခင္း

(၅) ၀ီရိ - မတြန့္မဆုုတ္ အားထုတ္ျခင္း

(၆) ခႏၲီ - သည္းခံျခင္း (ေလာကဓံကို တည္ၿငိမ္စြာ ခံ၍ လုိရာပန္းတိုင္သို့ လႇမ္းခ်ီႏိုင္ျခင္း)

(၇) သစၥာ - မႇန္ကန္စြာ ေျပာဆိုျခင္း

(၈) အဓိဠာန္ - အျပစ္ကင္းေသာအရာ၌၊ စိတ္ျဖင့္ေဆာက္တည္ျခင္း

(၉)ေမတၲာ - သတၲ၀ါတို့အား အျပန္လမ္းမေမွ်ာ္ဘဲ ေကာင္းစားေစလုိေသာ စိတ္ျဖင့္ ကိုယ္ႏႇင့္ထပ္သူ ခ်စ္ျခင္း၊

ထိုသို့ခ်စ္ေသာစိတ္ျဖင့္ ျပဳလုပ္ျခင္း

(၁၀) ဥေပကၡာ - ဆင္းရဲခ်မ္းသာသို႔ မေရာက္ေစလဲ လ်စ္လ်ဳ႐ႈျခင္း

အာဠာ၀ကေမး၊ ဗုဒၶေျဖ သစၥာအေထြေထြ

တစ္ေန့ေသာ္ အႏႈိင္းမဲ့သစၥာရႇင္ ျဖစ္ေတာ္မူေသာ ဗုဒၶျမတ္စြာသည္ ဆုံးမလုိ၍ အာဠာ၀ဘီလူး ဘုံဗိမာန္တြင္ ၀င္ေရာက္ သီတင္းသုံးေန၏။ အာဠာ၀ဘီလူူးက ျမင္ေသာအခါ ယမ္းပုံမီးက် အမ်က္ေဒါသ ဟုန္းဟုန္းထလ်က္ ဗုဒၶအား တိုက္၏။ သို့ေသာ္လည္း အရာမထင္ျဖစ္ခဲ့၏။ အၾကမ္းနည္းျဖင့္ မႏိုင္ေၾကာင္းသိေသာ အဠာ၀ဘီလူးသည္ မိဘအေမြ ျဖစ္ေသာ ကႆပျမတ္စြာဘုရား အေမးအေျဖ ရႇစ္ဂါထာမႇ အေမးျဖင့္ ပညာစမ္း၍ ေအာင္ပန္းယူရန္ အားထုတ္ျပန္၏။အာဠာ၀က၏ သစၥာႏႇင့္ သက္ဆိုင္ေသာ အေမးႏႇင့္ ဗုဒၶ၏အေျဖမႇာ ေအာက္ပါအတိုင္ျဖစ္ပါသည္။(သံ၊၁၊ ၂၁၆-ရ)

၁။အေမး။ အရသာတို့တြင္ အဘယ္အရသာသည္ အလြန္ခ်ဳိၿမိန္ပါသည္နည္း။

အေျဖ။ အရသာတို့တြင္ မႇန္ကန္စြာေျပာဆိုျခင္း သစၥာတရားသည္ အလြန္ခ်ိဳၿမိန္သည္။

၂။ အေမး ။ အဘယ္အေၾကာင္းေၾကာင့္ ေက်ာ္ေဇာသတင္း ျဖစ္ႏိုင္ပါသနည္။

အေျဖ ။ မႇန္ကန္စြာ ေျပာဆိုျခင္းေၾကာင့္ ေက်ာ္ေဇာသတင္း ထင္ရႇားျခင္းျဖစ္ႏိုင္သည္။

၃။ အေမး ။ အဘယ္အေၾကာင္းေၾကာင့္ ေနာင္ဘ၀၌ မစိုးရိမ္ရပါသနည္း။

အေျဖ ။ ယုံၾကည္မႈရႇိေသာ အိမ္၏အစီးအပြားကို ရႇာတတ္ေသာသူအား မႇန္ကန္ျခင္းသစၥာ၊ လိမၼာျခင္းႀကိဳးစားမႈ၊

စြန့္လႊတ္မႈစာဂရႇိသျဖင့္ ေနာင္ဘ၀၌ မစိုးရိမ္ရဟုပင္ျဖစ္သည္။

(သစၥာေစာင့္မႈစေသာ စရဏတရားရႇိသျဖင့္ ေနာင္ဘ၀အတြက္ စိုးရိမ္မႈမျဖစ္)

ဤသို့ေျဖဆိုေသာအခါ အာဠာ၀ကသည္ မာန္ေလ်ာ့၍ ဗုဒၶအား ဖူးေျမာ္ကန္ေတာ့ၿပီး အဆုံးအမခံယူူခဲ့ပါသည္။

မႇန္ကန္စြာ ေျပာဆုိျခင္းသည္ ခ်ိဳၿမိန္ေသာ အရသာကို ရသျဖင့္ မိမိျပဳေသာ ေကာငး္မႈအလုပ္ေပၚတြင္ ႏႇစ္သက္ဖြယ္၊ သာယာဖြယ္ အျဖစ္ အေကာင္းျမင္၏။ ထုိသုိ့ျမင္သျဖင့္ မိမိကိုယ္ကိုယုံၾကည္မႈ၊ အားကိုးမႈတို့ျဖစ္၏။ ထိုသို့ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ စိတ္ဓာတ္ႀကံ႕ခုိင္မႈ စေသာ စိတ္စြမ္းအားတို့ တိုးပြားလာ၏ဟု ေၾကာင္းက်ိဳးယုတၲိ ဆင္ျခင္ၾကည့္ႏိုင္ပါသည္။ မမႇန္ေသာစကားကို မေျပာျဖစ္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းဆုံးမထားျခင္း၏ အက်ိဳးတရားရလာဒ္မ်ားဟုလည္း ဆိုသင့္ပါသည္။ ထို့ေၾကာင့္ ဆရာႀကီးဦးဆနး္ထြန္းကလည္း ကုိယ့္ကိုယ္ကို ဆံုးမထားေသာသူသည္ တန္ခုိးအႀကီးဆုံး ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေစာင့္စည္းမႈေၾကာင့္ စိတ္ဓါတ္အား၊ ကိုယ္အား ခိုင္ခံ့ေၾကာင္းတို့ကိုေရႇ႕သို့ အေတြးအျမင္စာစု စာအုပ္တြင္ ေဖာ္ထုတ္ထားပါသည္။ သစၥာတည္ေသာ သူေတာ္ေကာင္းသည္ ၀ဋ္ဆင္းရဲမႇ လြတ္ရာအမႇန္ နိဗၺာန္တရား အထိရသျဖင့္ သစၥာသည္ အခ်ိဳၿမိန္ဆုံးအရသာဟ သူေတာ္ေကာင္းသည္ ၀ဋ္ဆင္းရဲမႇ လြတ္ရာအမႇန္ နိဗၺာန္တရား အထိရသျဖင့္ သစၥာသည္ အခ်ိဳၿမိန္ဆုံးအရသာဟု ဆိုထိုက္လႇပါသည္။

မႇန္ေသာစကား ေျပာျခင္းျဖင့္ ေက်ာ္ေစာသတင္း ထင္ရႇားျခင္း ျဖစ္သည္ဆိုျခင္းမႇာ ေကာင္းေသာ အလုပ္ေၾကာင့္ေကာင္းက်ိဳးရျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ထုိ့ေၾကာင့္ ေက်ာ္ေစာသည္ဆိုရာတြင္ အေၾကာင္မဲ့ ေက်ာ္ေစာ၍မရပါ။ ႐ုပ္ရည္ေခ်ာေမာလႇပျခင္းရႇိမႇ လႇပသည္ဟု ေက်ာ္ေစာသတင္း ျဖစ္ႏုိင္ေပသည္။ က်နး္မာျခင္း၊ အသက္ရႇည္ျခင္း၊ ခြန္အားႀကီးျခင္း၊ ခ်မ္းသာႀကီးျခင္း၊ ၪာဏ္ပညာႀကီးျခင္း၊ ရာထူႀကိးျခင္း စေသာ ဂုဏ္ရႇိန္အေၾကာင္းေၾကာင့္ ထိုသို့ျဖစ္ေၾကာင္း ေက်ာ္ေစာသတင္းျဖစ္ႏိုင္ေပသည္။ထို့ေၾကာင့္ မႇန္ေသာစကားကို ဆိုေသာေၾကာင့္ေက်ာ္ေစာသတင္းျဖစ္သည္ ဆိုေသာစကား၏ အေျခခံတရားမႇာ ျပည္စုံမႈအ၀၀ရ၏ ဟု လည္းေကာင္း၊ မိမိတို့ဆႏၵရႇိရာကို ေက်ာ္ေစာသတင္း ျဖစ္ေလာက္ေအာင္ရ၏ဟုလည္းေကာင္း၊ ႐ိုးေျဖာင့္သူအျဖစ္ရ၏ဟုလည္းေကာင္း၊ ေကာက္ယူဆင္ျခင္ႏုိင္ပါသည္။

သစၥာ ၂ ပါး

သစၥာႏႇစ္ပါးဆိုသည္မႇာ (၁) သစၥာတိုင္ျခင္း သစၥကရဏႏႇင့္ (၂) သစၥာျပဳျခင္း သစၥကိရိယာဟူ၍ ႏႇစ္မ်ိဳးခြဲျခားႏိုင္ျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။ သစၥာတိုင္ျခင္း၊ သစၥာတိုင္တည္ျခင္း၊ သစၥာထားျခင္းဆိုသည္ မွာ သစၥကရဏျဖစ္ပါသည္။ သဒၵနီတိက်မ္းက ''တစ္ပါးသူအား သေဘာက်ႏႇစ္သက္ေစရန္ အက်ိဳးငႇာ က်ိန္ဆိုျခင္း'' ပင္ျဖစ္ေၾကာင္း ဖြင့္ျပသည္။ ေရႊေျပာင္ေျပာင္ ေတာင္ေပၚကဘုရားမႇာ မယ္ႏႇင့္ေမာင္သစၥာထား က်ိန္ဆိုမႈမ်ားလည္း ပါ၀င္ပါသည္။ တစ္ဖန္ သစၥာျပဳသည္ဆိုျခင္းမ်ာ မိမိသဏၭာန္၌ မႇန္ကန္ေသာအျဖစ္ကို အရႇိအတိုင္း ေျပာျပျခင္း သစၥကိရိယာေပတည္း။ အဂၤုလိမာလသုတ္ဋီကာတြင္ ''သစၥာျပဳသည္ ဆိုျခင္းမႇာ ဗုဒၶအလိုေတာ္ကိုတည္၍ မိမိ၏ သီလကို ဆင္ျခင္ျခင္း''ဟု ျပန္ဆိုပါသည္။

သစၥာ (၃)ပါး

သစၥာသုံးပါးဆိုသည္မႇာ (၁) က်ိန္ဆိုသစၥာ (၂)ပါရမီသစၥာ (၃) ေလာကုတၲရာသစၥာတို့ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ (၁)သစၥာတိုင္ျခင္း၊ သစၥာထားျခင္းစေသာ သစၥကရဏသည္ က်ိန္သစၥာျဖစ္သည္။ (၂)သမၼဳတိနယ္မႇာ အမႇန္အတိုင္း ေျပာျခင္း၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ မိမိသဏၭာန္၌ မႇန္ကန္ေသာအျဖစ္ကို ရႇိသည့္အတိုင္း ေျပာျခင္းသာ ဘုရားႀကိဳက္ သစၥာထိုက္သည္။ ျဖည့္ဆည္းအပ္ေသာ တရားျဖစ္သည္။ ထို့ေၾကာင့္ ဆုေတာင္းရိႇႇက ပါရမီျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ပါရမီသစၥာလည္း မည္သည္။ (၃) ပရမတၲသစၥာတြင္ (က) သဘာ၀သစၥာႏႇင့္ (ခ) အရယသစၥာဟူ၍ ႏႇစ္မ်ိဳးထပ္ခြဲျခားႏိုင္သည္။ သဘာ၀သစၥာဆိုသည္မႇာ မေဖာက္မျပန္ မႇန္ေသာ ပရမတၴသေဘာ ရိႇသည္။ အရိယသစၥာဆိုသည္မႇာ ဒုကၡအမႇန္၊ ဒုကၡျဖစ္ေၾကာင္းအမႇန္၊ ဒုကၡမႇလြတ္ေျမာက္ေၾကာင္းအမႇန္၊ ဒုကၡမႇလြတ္ရာအမႇန္တည္းဟူေသာ သစၥာေလးပါး ျမတ္တရားပင္ ျဖစ္သည္။ ပရမတၴသစၥာႏြယ္၀င္လ်င္ ေလာကုတၲရာသစၥာ ဟုပင္ ဆိုႏိုင္ပါသည္။

သစၥာ၊မုသား ၿပိန္ဖ်င္းေသာ စကား

သမၼဳတိသစၥာနယ္မႇ ၾကည့္ပါက သစၥာသည္ မႇန္ေသာစကားဆို၊ မဆိုႏႇင့္ ဆိုင္သည္။ မႇန္စြာေျပာလ်င္ သစၥာမည္သည္။ အလြဲေျပာလ်င္ သစၥာမမည္ပါ။ သစၥာမည္လ်င္ သစၥာပါရမီ ျဖစ္သည္။ သစၥာမတည္လ်င္ ပါရမီသစၥာမျဖစ္ပါ။ တစ္ဖန္ သစၥာပ်က္လ်င္ သို့မဟုတ္ တစ္ဖက္သား နစ္နာေစရန္ မမႇန္စကား ဆိုလ်င္ မုသာ၀ါဒ လိမ္လည္ေျပာဆိုရာက်သည္။ မမႇန္စကားဆိုမႈ၊ လိမ္လည္ေျပာဆိုမႈသည္ တစ္ဖက္သား မနစ္နာေစေသာ္လည္း ေလာကီေလာကုတ္ မယုတ္တိုးပြား အက်ိဳးမ်ားေစေသာ အနက္အဓိပၸါယ္ကို အမႇီျပဳျခင္း၊ တရားေဒသနာကို အ မႇီ ျပဳျခင္းကင္းလ်င္ ၿပိန္ဖ်င္းေသာ စကားမည္ပါသည္။

ထိုမမႇန္စကား မုသားဆိုျခင္း၊ ၿပိန္ဖ်င္းေသာစကားဆိုျခင္း၊ ကုန္းေခ်ာျခင္း၊ ၾကမ္းတမ္းေသာစကားေျပာျခင္းတို့မႇ ေရႇာင္ျခင္းသည္သာ မဂ္ဖိုလ္သို့ ေရႇ႕႐ႈေသာ ေကာင္း စြာေျပာျခင္း သမၼာ၀ါစာျဖစ္၏ဟု မဟာသတီပဌာနသုတ္ ပါဠိေတာ္တြင္ ဘုရားေဟာရႇိပါသည္။ ထို့ေၾကာင့္ ရယ္ေမာဖြယ္ပင္ျဖစ္ေစ မုသားဆိုျခင္းမႇ အေလးထားေရႇာင္က်ဥ္ရန္ ျမတ္ဘုရားက ရာဟုလာအား ေဟာၾကားဆုံးမခဲ့ေၾကာင္းကို ရာဟုလာေလာ၀ါဒ သုတ္တြင္ ေတြ႕ရပါသည္။

ယင္းသုိ့ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ မည္သည့္ အေၾကာင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေစ မိမိသိျမင္၊ မႇတ္သား၊ ခံယူထားသည့္အတိုင္း တစ္ပါးသူအား ေျဖာင့္ေျဖာင့္ေျပာရန္ အေရးႀကီးေၾကာင္း၊ မိမိသိျမင္မႇတ္သား ခံယူထားသည္မႇတလြဲ အမႇားမေျပာၾကားသင့္ေၾကာင္းတို့ သိခြင့္ရပါသည္။ ထုိသို့ အေျဖာင့္အမႇန္ သစၥာတည္စြာ ေျပာျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္း၊မေျဖာင့္မမႇန္လိမ္ညာ၍မုသားမဆိုမိေအာင္ထိန္သိမ္းေစာင့္ေရႇာက္ျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္း၊ မ်က္ေမႇာက္ဘ၀ ယခုမႇအစ ေနာက္အခ်ိန္ကာလ ၿငိမ္းခ်မ္း သာယာ၏ဟုလည္း မႇတ္သားခြင့္ရပါသည္။

ဤအခန္းတြင္ သမၼဳတိနယ္မႇ အရႇိကို ပကတိအတိုင္း ေျပာျခင္းေၾကာင့္ သစၥာတည္သူ သို့မဟုတ္ မုသားစကား ေရႇာင္ရႇားသူတို့အား အက်ိဳးတရားသက္ေရာက္ပုံမ်ားကို အထူးသျဖင့္ ေဖၚျပလုိျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုေၾကာင့္ ပရမတၴသစၥာကို သမုတိသစၥာႏႇင့္ ကြဲျပား႐ုံမွ်သာ ေဖာ္ျပထားပါသည္။ ပရမတၴသစၥာ အမႇန္ၪာဏ္ေရာက္ရန္မႇာ ပရိယတ္၊ ပဋိပတ္တတ္ေျမာက္ ကြၽမ္း၀င္၍ နည္းေပးလမ္းညႊန္ တမလြန္အေရး ၾသ၀ါဒေပးေလ့ရႇိေသာ ဆရာေတာ္၊ သံဃာေတာ္၊ လူပုဂၢိဳလ္အစရႇိသူတို့ထံ နည္းနာခံၾကရေပမည္၊ ထိုသုိ့ နည္းနာခံျခင္းျဖင့္ မဂ္ၪာဏ္ သနၲိသုခအမႇန္ ျမတ္နိဗၺာန္ရသည္အထိ ႀကိဳးစား၍ ႏႇလုံးသြင္း အားထုတ္ျခင္း ျပဳႏိုင္ၾကပါသည္။ (အခြင့္သာေသာအခါ ပရမတၴသစၥာအေၾကာင္း ဆက္လက္ေဖၚျပပါမည္။)

သစၥာတရား တည္ေအာင္ထား

လူဘ၀သည္ ပင္လယ္ျပင္ပမာ နက္႐ႈိင္းက်ယ္ေျပာ၏။ ''အသက္တစ္ရာ မေနရေသာ္လည္း အမႈတစ္ရာမက ေတြ႕့ႀကံဳရ၏''။ဆိုးေကာင္းႏႇစ္တန္ေလာကဓံမုန္တိုင္းကလည္းသည္းထန္မာန္ျပငး္၏။ ကမ္းတမ္းခက္တေရာ္ ရႇိေသာ ပတ္၀န္းက်င္လႈိုင္း ခတ္ခံရသည္မႇားလည္း လူတိုင္းအတြက္ အနည္းႏႇင့္ အမ်ားပင္ျဖစ္၏။ ထုိ့ေၾကာင့္ အခ်ိဳ႕က ဘ၀ဟူသည္ ႐ုန္းကန္မႈပင္ျဖစ္၏ဟု ( Life is a struggle )ဆိုကာ အားတင္း၍ အခက္အခဲတို့ကို ကိုယ္စြမ္း၊ၪာဏ္စြမ္းရႇိရႇိသမွ်တြန္းလႇန္ၾကသည္။ လက္ပိုက္ၾကည့္ေနျခင္းထက္ အက်ိဳးရသည့္အခါ ရႇိႏီုင္သကဲ့သုိ့ လူမိုက္ေတာတိုးအက်ိဳးနည္းရသည့္အခါမ်ိဳးလည္းေတြ႕ႏိုင္ေပသည္။အမႇန္စကားဆိုျခင္း သမၼဳတိသစၥာတည္မႈကို မ႑ိဳင္ျပဳ၍ ေဆာင္ရြက္ပါက လမ္းေၾကာင္းေျဖာင့္သျဖင့္ ခရီးေပါက္မည္။ တံခိုးရႇင္မ်ား ဖန္ဆင္းထားသကဲ့သုိ့ အံ့မခန္းခ်င္း ဂုဏ္သတင္းႏႇင့္ အက်ိဳးတရား အတိုးအပြားမ်ား တစ္ပုံတစ္ပင္ စုံလင္စြာ ရမည္မႇာ ေသခ်ာပါသည္။

မႇန္စြာေျပာျခင္း၌တည္ေအာင္ထားလ်ွင္သစၥာအက်ိဳးအမႇန္တကယ္ရႏုိင္သည္ဟုယုံၾကည္သူသည္သစၥာအက်ိဳးရႏုိင္ေရးအတြက္ မိမိ ကိုယ္တိုင္ သစၥာရႇိရန္ လုိအပ္ပါသည္။ စိတ္မႇန္သူတိုင္းသည္ ကုိယ့္အေၾကာင္း ကိုယ္အသိဆုံး ျဖစ္ေသာေၾကာင့္္ မိမိသစၥာရႇိ/မရႇိ ရႇိလ်င္ မည္သည့္အဆင့္အထိ ရႇိသည္ဆိုျခင္းကို ကိုယ္တိုင္ႏႇလုံးသြင္း ဆန္းစစ္သင့္သည္။ လုိအပ္လွ်င္ မုသားဆိုျခင္းမႇ ေရႇာင္က်ဥ္ျခင္း သီလၿမဲစြာ ထိန္းသိမ္းလိုေသာ စိတ္ကို ခိုင္မာလာေအာင္ ေမြးျမဴရေပမည္။မိမိသည္ မုသာ၀ါဒကို ေရႇာင္က်ဥ္သူ သစၥာတရား၌ ခုိင္ၿမဲသူျဖစ္ေၾကာင္းကို ဗုဒၶဘုရားရႇင္အား ရည္မႇန္း၍ ဖြင့္ဆိုေလ်ာက္ထားပါ။ သို့မဟုတ္ ရဟန္တစ္ပါးပါး သို့မဟုတ္ မိဘဆရားသမား သို့မဟုတ္ မိမိေလးစားသူတစ္ဦးထံ ဖြင့္ဆိုေျပာျပျခင္းျဖင့္ သက္ေသထားပါ။ ထို့ေနာက္ ငါသည္ ဆိုခဲ့ေသာကာလအတြင္း မႇန္ေသာစကားဆိုသူတည္းဟု အႀကိမ္ႀကိမ္ ႏႇလုံးသြင္းပါ။

ထိုသု့ိ ႏႇလုံးသြင္း အားေကာင္းလာေသာအခါ ၀မ္းေျမာက္ျခင္းႏႇင့္အတူ မိမိဘ၀အတြက္ ယုံၾကည္ခ်က္မ်ား တစ္ေန့တျခား တိုးတက္မ်ားျပားလာေပမည္။ တိုအခါ မိမိသည္ မႇန္မႇလုပ္၊ ဟုတ္မႇေျပာသူ သစၥ၀ါဒီတစ္ေယာက္ျဖစ္ေၾကာင္း အလ်င္းသင့္တိုင္း ေျပာပါ။ ထုိသုိ့ ေျပာျခင္းသည္ မိမိအတြက္လည္း အဓိဌာန္ေပါက္၊ သူတစ္ပါကိုလည္း ၀မ္းေျမာက္အတုယူခြင့္ ရေစႏိုင္ပါသည္။ သစၥာေစာင့္မႈ အားေကာင္းလာေသာ အခါ မမႇန္ေျပာျခင္း၊ လိမ္ျခင္း မျပဳမိေအာင္ တမင္ထိန္းရသည္မ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ အေလ့အထ ျဖစ္လာေပမည္။ ထိုအခါ သစၥာမဲ့ရမည္ကို ရႇက္ျခင္း၊ ေၾကာက္ျခင္းတို့ႏႇင့္ အတူ သစၥာၿမဲမႈ အားႀကီးလာေပမည္။ သစၥာၿမဲမႈ အားႀကီးလာသည္ႏႇင့္အမ် သစၥာတန္ခုိး၊ သစၥာအက်ိဳးတို့လည္း ထင္ရႇားလာမည္ဟု ယုံၾကည္ပါသည္။

သစၥာစကား ဆို႐ုိးမ်ား

သစၥာတည္ျခင္းျဖင့္အက်ိဳးမ်ားပုံကိုေဖာ္ျပေသာျမန္မာတို့ဆို႐ိုးစကားမ်ားရႇိသည္။(၁)''ကတိသစၥာတည္ေသာအခါ၀ယ္ၾသဇာေလးနက္ေပၚဆီတက္၍ႏြယ္ျမက္သစ္ပင္ေဆးဘက္၀င္သည္''ဟုလည္းေကာင္း ၊ (၂)''မင္းမႇာသစၥာ လူမႇာကတိဟူ၍''လည္းေကာင္း ဆိုထုံးမ်ား ရႇိေၾကာင္းတို့ပင္္ ျဖစ္သည္။ ထိုဆိုထုံးစကားတို့၏ အသုံးကိုလိုက္၍ အဓိပၸါယ္ယူႏုိင္ပုံကို ေရႇးဦးမဆြ ေဖာ္ျပလုိပါသည္။

သစၥာႏႇင့္ ကတိ

၁။ ကတိသစၥာတည္ေသာအခါ အစခ်ီဆိုစကားသည္ ကတိထားေျပာၾကားခဲ့သည့္အတိုင္း ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ ေနလနကၡတ္တို့ အေျဖာင့္သြား၏။ ထို့ေၾကာင့္ ဥတုရာသီမႇန္ၿပီး ေျမဆီၾသဇာ တိုးတက္ေကာင္းမြန္၏။ ေျမၾသဇာေကာင္းသျဖင့္ အာဟာရဓာတ္ျပည့္ေသာ သီးႏႇံစပါးထြန္းကား၏။ ထို့ေၾကာင့္ ႏြယ္ျမက္သစ္ပင္တို့ပင္ ေဆးဘက္၀င္၏ဟုဆိုျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

၂။ မင္းမႇာသစၥာ လူမႇာကတိ အဆိုရႇိျခင္းတြင္''သစၥာ'' စကားလုံးကို မင္းသုံးအျဖစ္လည္းေကာင္း၊''ကတိ'' စကားလုံးကို ျပည္သူအမ်ားသုံးအျဖစ္လည္းေကာင္း သတ္မႇတ္ထားေၾကာင္းကို အေလးေပးတင္ျပလုိက္ပါသည္။ အျမတ္ဆုံးစကား သစၥာကို ထီး သုံးနန္းထိုက္ သတ္မႇတ္ျခင္းမႇာ ၀ိေသသလကၡဏာတစ္ခုျဖစ္ပါသည္ ၊ ေရႇးဘုရင္မင္းမ်ားသည္ ရာဇာဘိသိတ္ ခံႏိုင္ေရးအတြက္ သစၥာခံနယ္ပယ္က်ယ္ေအာင္ အေလးေပး ေဆာင္ရြက္သည္။ မင္းညီးမင္းသားစေသာ မင္အာဏာကို ထိပါးႏိုင္လြယ္သူမ်ားအား သစၥာေရ တိုက္သည္။ မဟာသမတမင္းမ်ားမႇအစ မုဒၶါဘိေသကခံယူေသာ မင္းတို့သည္ မင္းက်င့္တရား(၁၀)ပါးႏႇင့္အညီ အုပ္ခ်ဳပ္ပါမည္ဟု ကိုယ္တိုင္လည္း သစၥာဆုိသည္။ ထို့ေၾကာင့္ ''သစၥာတိုက္''၊ ''သစၥာဆို'' စေသာ စကားလုံးသည္ အစဥ္အလာ မင္းသုံးျဖစ္ရာမႇ မင္းႏႇင့္ဆိုင္ေသာ ေတာ္၀င္စကားျဖစ္သြားရ၏။ ထုိသို့ျဖစ္၍ ကတိဟူေသာစကားမႇာ အမ်ားျပည္သူပိုင္ ျဖစ္လာ၏ဟု ယူဆရပါသည္။

၃။ ''ဥစၥာမရႇိ ကတိမတည္'' ဆိုျခင္းမႇာ ေဆာင္ရြက္ရန္ ေျပာဆိုထားေသာ္လည္း ၊ ပစၥည္းဥစၥာမရႇိသျဖင့္ သတ္မႇတ္ေျပာဆိုထားသည့္အတိုငး္ ေဆာင္ရြက္ရန္ ပ်က္ကြက္ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ဥစၥာမရႇိ သစၥာမတည္ဟု မဆိုဘဲ ကတိပ်က္သည္ဟုသာ ဆိုထားျခင္းတို့မႇာ ထူးျခားေနပါသည္။ ထုိ့ေၾကာင့္ သစၥာႏႇင့္ ကတိဆိုစကားကို ခဲြျခမ္းစိတ္ျဖာ ေလ့လာရန္ လိုအပ္လာပါသည္။

ကတိအနက္ဖြင့္ဆိုခ်က္

ကတိဆိုသည္မႇာပါဠိဘာသာအရျပဳျခင္းဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။ ကတိျပဳေျပာဆိုျခင္း (Promise)ဟုဆိုႏိုင္ပါသည္။ ကတိေပးသူ၊ ကတိရသူတို့ ႏႇစ္ဦးႏႇစ္ဘက္ သေဘာတူညီခ်က္ (Agreement)ကို ေဖာ္ျပျခင္းႏႇင့္ ကတိေပးသူ၏ ဆႏၵအေလ်ာက္ ေၾကျငာေျပာဆိုျခင္း(Declaration)တို့သည္လည္း ကတိပင္ျဖစ္သည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ႏႇစ္ဘက္သေဘာတူညီခ်က္ကို ေၾကျငာျခင္း(Bilateral Declaration)ႏႇင့္ တစ္ဘက္သက္ ေၾကျငာျခင္း(Unilateral Declaration) တို့ပင္ျဖစ္သည္။ ထုိသေဘာတူညီခ်က္တို့အတိုင္း ေဆာင္ရြက္ျခင္းဆိုင္ရာ ကတိက၀တ္ သို့မဟုတ္ ေဆာင္ရြက္ရန္ ၀န္ခံစကား ကတိထားျခင္းကို ပဋိၪာဏ္(Contract) ဟုလည္း မႇတ္ယူႏိုင္ပါသည္။

''မလုပ္မေျပာ၊ လုပ္မႇေျပာ၊ သေဘာျဖဴစင္ေစ''

(မင္းကြန္းတိပါဋက ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး)

သစၥာတရားပန္းတိုင္ထားေသာစကားမ်ားျဖစ္ၾကသည့္(၁)ကတိ၊(၂)သေဘာတူညီခ်က္၊(၃)ပဋိၪာဥ္စသည္တို့သည္ ျပဳရန္၊ မျပဳရန္ ေဖာ္ျပေျပာခဲ့သည့္ အတိုင္း လုပ္မလုပ္ႏႇင့္ ဆိုင္သည္။ အေျပာႏႇင့္ အလုပ္ညီလ်င္ ကတိတည္သျဖင့္ သစၥာမည္ေပသည္။ အေျပာႏႇင့္ အလုပ္မညီလ်င္ ကတိမတည္သျဖင့္ သစၥာမမည္ပါ။ သု့ိရာတြင္ သစၥာေခါင္းစဥ္ ေအာက္တြင္ ကတိကို ေစတနာႏႇင့္ စံထုိး၍ မႇန္မမႇႏ္တိုင္းတာမႈကို မ႑ိဳင္ျပဳေသာ အနက္အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္တို့လည္း ေတြ့ရပါသည္။

တစ္ဦးတစ္ေယာက္သည္ မိမိျပဳခဲ့ေသာ ကတိျပဳမႈကို သိမႇတ္ႏိုင္စြမ္းအားရႇိသူျဖစ္အ့ံ။ ထုိသူသည္ ကတိ အတိုင္း ေဆာင္ရြက္ရန္ မျဖစ္ေတာ့ေသာ အေျခအေနသို့ ေရာက္လ်င္ ေစတနာပါမပါ တိုင္းတာၾကည့္ရန္ လုိပါသည္။ ထို့ေၾကာင့္ ကတိအတိုင္း ေဆာင္ရြက္ျခင္းကို ဖ်က္လုိေသာ သုိ့မဟုတ္ ပ်က္လုိေသာ ေစတနာပါလ်င္ ကတိပ်က္သျဖင့္ သစၥာေဖာက္ဖ်က္ရာ ေရာက္သည္။ထုိသို့ ေစတနာမပါလ်င္မူ ကတိမတည္သျဖင့္ သစၥာတည္ျခင္းမမည္ေသာ္လည္း မုသားစကားမျဖစ္ပါ။တစ္နည္းအားျဖင့္ကုသုိလ္မျဖစ္ေသာ္လည္း အကုသုိလ္မျဖစ္ပါ။ သို့ရာတြင္ ကတိအတိုင္း သစၥာတည္စြာ ေဆာင္ရြက္ရသကဲ့သို႔ပီတိ၊သုခ အစသစၥာအက်ိဳး၊ သစၥာတန္ခိုး အားေကာင္းေမာင္းသန္ရရႇိရန္ မျဖစ္ႏိုင္ဟု ယုံၾကည္ပါသည္။

အပိုင္း(၂)

ထုံးေဟာင္းသာဓက သစၥာအက်ိဳးရ

ဤကမၻာတြင္ ႏိုင္ငံအသီးသီး၊ လူမ်ိဳးအသြယ္သြယ္၊ဘာသာအယူ၀ါဒ အဖုံဖုံတို့ျဖင့္ စုံလင္လႇပါသည္။ ထုိသုိ့ႏိုင္ငံ၊ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ၊ အယူ၀ါဒ၊ ကြဲျပားၾကေသာ္လည္းမႇန္ေသာစကားကို တန္ဖိုးထားပုံခ်င္းမႇာ တူညီမည္ပင္ျဖစ္၏။ တစ္ဖန္ အမႇန္တရားႏႇင့္ စပ္ဆိုင္ေသာ ဇာတ္လမ္းမ်ားကို ေဖာ္ျပပါဆိုလ်င္လည္း စိတ္၀င္စားဖြယ္ ဇာတ္လမ္းေပါင္း ေသာင္းေျခာက္ေထာင္စီ အသီးသီး ေပၚထြက္လာမည္ျဖစ္၏ဟု ေမ်ာ္လင့္မိပါသည္။ ထုိနည္းတူ စာေရးသူကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဗုဒၶဘာသာ၀င္ျဖစ္သည့္အေလွ်ာက္ျမန္မာ တစ္ဦး ေလ့လာမႇတ္သာခံယူထားေသာ သစၥာႏႇင့္ ဆိုင္ရာ ဇာတ္လမ္းအခ်ိဳ႕ကို မီးေမာင္းထိုး တင္ဆက္လိုပါသည္။

၁။ အသက္ကို ရႇင္ေစျခင္း

ေရႇးအခါက ဗာရာဏသီျပည္ ေတာအရပ္တြင္ သီတင္သုံးေနထိုင္ၾကေသာ ဒုကုလႏႇင့္ ပါရိကာေမာင္ႏႇံတို့တြင္ ေရႊအဆင္းကဲ့သုိ့ ၀ါ၀င္းေသာ သားတစ္ဦးထြန္းကား၏။ သု၀ဏၰသာမ အမည္တြင္ေသာ ဘုရားအေလာင္းေတာ္ျဖစ္၏။ မိဘႏႇစ္ပါး မ်က္စိကြယ္ေသာအခါ သု၀ဏၰသာမက ႐ိုေသစြာလုပ္ေကြၽး၏ ။ တစ္ေန့ေသာအခါ ေတာကစားထြက္လာေသာ ဘုရင္ပီဠိယကၡသည္ သမင္တို့အလယ္တြင္ တင့္တယ္ေသာ သု၀ဏၰသာမကို ျမင္၏။ လူေလာ၊ နတ္ေလာသိလိုေဇာေၾကာင့္ အဆိပ္လူးျမႇားျဖင့္ ပစ္၏။ ထို့ေၾကာင့္ သု၀ဏၰသာမသတို့သားမႇာ ျမႇားဆိပ္သင့္၍ ေျမတြင္လဲက်ေမ့ေျမာရ၏။ ထိုအခါ မိဘႏႇစ္ပါးႏႇင့္ မိခင္ျဖစ္ခဲ့ဖူးေသာ ဗဟုသုႏၵရီနတ္သမီးတို့ ေရာက္လာၿပီး အသီးသီးသစၥာဆိုၾက၏။

မိခင္ပါရိကာ၏ သစၥာစကား

၁။ငါသားသု၀ဏၰသာမသည္ ေရႇးက သုစ႐ိုက္ကမၼပထတရား(၁၀)ပါးကို က်င့္ခဲ့ပါသည္။

၂။ ေရႇး၌ျမတ္ေသာ အက်င့္ကိုက်င့္သူျဖစ္သည္။

၃။ ဟုတ္မႇန္ေသာ စကားကိုသာဆိုတတ္သည္။

၄။ မိဘႏႇစ္ပါးကို ျပဳစုလုပ္ေကြၽးတတ္သည္။

၅။ ႀကီးသူတို့ကို ႐ိုေသတတ္သည္။

၆ ငါ့သားအား ငါသည္အသက္ထက္ ခ်စ္ျမတ္ႏိိုးသည္။

၇။ ငါႏႇင့္သူ႕့ဖခင္တို့ ျပဳအပ္ေသာကိုသိုလ္မ်ားရႇိပါသည္။

ဤမႇန္ေသာ သစၥာစကားေၾကာင့္ ငါ့သားသု၀ဏၰသာမ ျမႇားဆိပ္ေပ်ာက္ပါေစသတည္း။ (ဖခင္ကလည္း မိခင္နည္းတူ သစၥာဆိုပါသည္။)

ဗဟုသုႏၵရီ နတ္သမီး၏သစၥာစကား

၁။ ဤဂႏၶမာဒနေတာင္၌ ၾကာျမင့္ စြာေနေသာငါသည္ သု၀ဏၰသာမထက္ ခ်စ္ျမတ္ႏိုးသူတစ္စုံတစ္ေယာက္မ် မရႇိပါ။

၂။ ဤဂႏၶမာဒနေတာင္တြင္ န့ံသာပင္ခ်ည္းသာျဖစ္ၾကပါသည္။

ဤမႇန္ေသာ သစၥာစကားေၾကာင့္ ငါ့သားသု၀ဏၰသာမျမႇားဆိပ္ေပ်ာက္ပါေစသတည္း။

သစၥာအက်ိဳး။

မိခင္ဖခင္တို့ သစၥာဆိုေသာအခါ သု၀ဏၰသာမသည္ သတိျပန္လည္ရကာ ဘယ္ညာေျပာင္း၍ ေစာင္း၏။ ဗဟုသုႏၶရီ ကသစၥာဆိုေသာအခါ ျမႇားဆိပ္ျပယ္ၿပီး အိပ္ေသာေယာက်ၤား ႏိုးေသာလားသို့ ထ၍ထိုင္၏ဟု ဇာတကေဒသနာေတာ္တြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။၃

၃။ ဇာတကပါဠိ၊ ၂။ ၁၈၁။ ဇာတကအဠကထာ၊ ဆဠမ၊ ၈၉။ စရိယာပ္ဋကအဠကထာ၊ ၂၄၉။

မီးေဘးကိုတားႏိုင္ျခင္း

မာဂဓတိုင္းတြင္ မာဂဓမင္းစိုးစံစဥ္အခါက ဘုရားအေလာင္းငုံးမင္းေနေသာ ေတာႀကီး မီးစြဲေလာင္၏။ မိဘႏႇစ္ပါးအပါအ၀င္ ငႇက္အားလုံးက မီးေဘးမႇ ေ၀းရာသို့ ေရႇာင္ၾက၏။ အရြယ္မေရာက္ေသးေသာ ငုံးမင္းငယ္သည္ အသုိက္အတြြင္းမႇာ က်န္ခဲ့၏။ ထုိအခါ ငုံးမင္းငယ္မႇာ အားကိုးစရာဆို၍ သစၥာတစ္ခုသာရိႇေၾကာင္းသိသျဖင့္ သစၥာဆို၏။

ငုံးမင္း၏ သစၥာစကား

၁။ ငါသည္ အေတာင္ရႇိေသာ္လည္း မပ်ံႏိုင္ေသးပါ။

၂။ ေျခေထာက္ရႇိေသာ္လည္း လမ္းမေလွ်ာက္ႏိုင္ေသးပါ။

၃။မီးေဘးသင့္ေသာေၾကာင့္ မိဘမ်ားလည္ အသုိက္စြန့္၍ ေျပးၾကရေခ်ၿပီ။

ဤမႇန္ေသာ သစၥာစကားေၾကာင့္ ေတာမီး ဖဲခြာေရႇာင္ကြင္း ပါေစသတည္း။

သစၥာအက်ိဳး

သစၥာစကား၏ အဆုံး၌ ေတာမီးသည္အသိုက္ႏႇင့္ေ၀းရာမႇကြင္း၍သာေလာင္သျဖင့္ အသက္ခ်မ္းသာရာရခဲ့၏ဟု ဇာတကေဒသနာေတာ္တြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။၄

၄။ဇာတကအဌကထာ၊ထမ၊၂၂၉။

ေရေဘး၊ ေလေဘးကာကြယ္ျခင္း

ဘုရားအေလာင္းသုပၸါရကဦးစီးေသာသေဘၤာသည္ ေလမုန္တိုင္းမိသျဖင့္ လိႈင္းေလဒဏ္ကို ေလးလၾကာခံရကာ ပင္လယ္ေၾကာမႇာ ေျမာ၏။ ေနာက္ဆုံးတြင္ သမုဒၵရာအလယ္သို့ ေရာက္၏။ သေဘၤာသား (၇၀၀)တို့လည္း အသက္ေဘးေၾကာင့္ေဆာက္တည္ရာမရငိုေႂကြးၾက၏။ထိုအခါသေဘၤာဦးစီးမႇဴး ဘုရားအေလာင္းသုပၸါရကသည္ သစၥာစကားျဖင့္ သေဘၤာသား (၇၀၀) ၏ အသက္ကိုကယ္ႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း အၾကံရသျဖင့္ သစၥာဆို၏။

သုပၸါရက၏ သစၥာစကား

၁။ ငါသည္ သိတတ္ေသာ အရြယ္မႇစ၍ ေသေစလိုေသာ ေစတနာျဖင့္ မည္သည့္သတၲ၀ါကိုမွ် သတ္ျဖတ္ညႇဥ္းဆဲျခင္း မျပဳဖူးပါ။

၂။ ျမက္၊ ၀ါျခမ္းကအစ သူတစ္ပါးပစၥည္းကို မခိုးယူဖူးပါ။

၃။ သူတစ္ပါးဇနီးမယား၌ သာယာတပ္မက္ေသာ စိတ္ျဖင့္ပင္ မၾကည့္ဖူးပါ။

၄။ မုသားစကား လိမ္လည္ေျပာၾကားျခင္း မျပဳခဲ့ဖူးပါ။

၅။ ေသအရက္ကို တစ္စက္တစ္ေပါက္မွ်ေလာက္ပင္ မေသာက္ခဲ့ဖူးပါ။

ဤမႇန္ေသာသစၥာစကားေၾကာင့္ ဤသေဘၤာသည္ သမုဒၵရာ၀ဲမႇ လြတ္ေျမာက္ပါေစသတည္း။

သစၥာအက်ိဳး

၄လၾကာလြင့္ေမ်ာေနေသာသေဘၤာသည္တစ္ရက္တည္းျဖင့္လုိရာဆိပ္ကမ္းသို့ျပန္ေရာက္၏ဟုဇာတကေဒသနာေတာ္တြင္ေဖာ္ျပထားပါသည္။၅

၅။ဇာတကအဠကထာ၊ စတုတၴ၊ ၁၄၀။

ကန္းၿပီးမ်က္စိျပန္ျမင္ျခင္း

သိ၀ိတိုင္း အရိဌပူရျပည္တြင္ သိ၀ိအမည္ရႇိေသာ မင္းအုပ္စိုး၏။ ထိုမင္းသည္ ေန့စဥ္ အလႇဴႀကီးေပး၍ အားမရေသာေၾကာင့္ မိမိခႏၶာကုိယ္ အစိတ္ပိုင္းမ်ားကို လႇဴလိုေသာဆႏၵျဖစ္ေပၚ၏။ထိုအခါ အလႇဴခံပုဏၰား ေရာက္လာ၍ မ်က္စိႏႇစ္လုံးကို ပုဏၰားအားလႇဴလိုက္၏။ တစ္ဖန္ မ်က္ကန္းဘ၀တြင္ မေနလိုေသာေၾကာင့္ ေသလုိေသာဆႏၵ ျဖစ္ေပၚ၏။ သို့ေသာ္လည္း မ်က္စိျပန္ျမင္ရန္ သိၾကားမင္းပင္ မစြမ္းေဆာင္ႏိုင္ေစကာမူ သစၥာကစြမ္းေဆာင္ႏိုင္ေၾကာင္း သိေသာအခါ သစၥာဆို၏။

သိ၀ိမင္း၏ သစၥာစကား

၁။ကြၽႏ္ုပ္ထံလာေသာ အလႇဴခံကိုလည္းေကာင္း၊ မိမိလိုရာေတာင္းခံလာေသာ အလႇဴခံကိုလည္းေကာင္း ကြၽႏ္ုပ္က ခ်စ္ခင္ပါသည္။

၂။မ်က္လုံးလႇဴရသည့္အတြက္ ေစတနာမတြန့္ပါ။ ထုိကုသိုလ္အဖို့ကို ယေန့အထိ ၀မ္းေျမာက္ေနပါသည္။

ဤမႇန္ေသာသစၥာစကားေၾကာင့္ ကြၽႏ္ုပ္၏ မ်က္စိႏႇစ္ကြင္း အလင္းရပါေစသတည္း။ သစၥာအက်ိဳး

ပထမအႀကိမ္သစၥာဆိုေသာအခါ မ်က္စိတစ္လုံးျမင္၏၊ ဒုတိယအႀကိမ္သစၥာဆိုေသာအခါ က်န္တစ္လုံးျမင္၏ဟု ဇာတကေဒသနာေတာ္တြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။၆

၆။ဇာတကအဠကထာ၊ ပထမ၊ ၄၀၂။စရယာပိဋကအဠကထာ၊၆၄။

အက်ဥ္းအခ်ဳပ္မႇ လြတ္ကင္းျခင္း

၀ိေဒဟရာဇ္တိုင္း မိထိလာျပည္ ဘုရင္မဟာဇနကတြင္ သားႀကီး အရဠဇနကႏႇင့္ သားငယ္ေပါလဇနကတို့ ရႇိၾက၏။ သားႀကီး အရိဌဇနကသည္ မင္းဘ၀ရေသာအခါ ညီေတာ္ေပါလဇနကမႇာ စစ္ေသနာပတိျဖစ္လာ၏။ အမတ္တစ္ဦးက အရိဌဇနကမင္းအား ညီေတာ္အေၾကာင္း မေကာင္းေျပာ၍ ကုန္းေခ်ာ၏။ ေျပာပါမ်ားလ်င္ အမႇားကို အမႇန္ထင္တတ္ေသာ သဘာ၀အရ ယုံၾကည္၍ ေနာင္ေတာ္က ညီေတာ္ကိုအက်ဥ္းခ်၏။ ထိုအခါ ညီေတာ္ေပါလဇနကမႇာ သစၥာမႇတစ္ပါး အားထားစရာမရႇိဟု အသိ၀င္သျဖင့္ သစၥာဆို၏။

ေပါလဇနက၏ သစၥာစကား

ငါသည္ ေနာင္ေတာ္၏ရန္သူမဟုတ္ပါ။

ဤမႇန္ေသာသစၥာစကားေၾကာင့္ ဤအိမ္တံခါးႏႇင့္ သံေျခက်ဥ္းမ်ား ပြင့္လြတ္ပါေစသတည္း။

သစၥာအက်ိဳး။

အေႏႇာင္အဖြဲ႕အားလုံး လြတ္၏။ ဖမ္းဆီး၀ံ့သူမရႇိသျဖင့္ ၿမိဳ႕မႇလြတ္ထြက္ႏိုင္၏။ ေနာင္တြင္ျပည္သူအမ်ား ေထာက္ခံမႈ အားရကာမင္းျဖစ္လာ၏ဟု ဇာတကေဒသနာေတာ္တြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။၇

၇။ဇာတကအဠကထာ၊ ဆဌမ၊ ၃၉။

ေရာဂါေပ်ာက္ကင္း ခ်မ္းသာျခင္း

ေရႇးအခါက သီဟိုဠ္ကြၽန္း၌ေနေသာ မိန္းမတစ္ေယာက္ေရာဂါစြဲကပ္၏။ေဆးဆရာက ယုန္သားရႇာ ခိုင္း၏။သားအႀကီးျဖစ္သူက ညီငယ္ဇဂၢနအား ယုန္သားရႇာရန္ ထပ္ဆင့္ခိုင္း၏။ ဇဂၢနလည္း ၿခဳံႏြယ္တို့ျဖင့္ၿငိ၍ ေၾကာက္ရြံ႕ၿပီး ဆတ္ဆတ္တုန္ကာ ေအာ္ျမည္ေနေသာ ယုန္တစ္ေကာင္ကို ဖမ္း၏။ သို့ေသာ္ မိခင္အသက္မေသေစလုိ၍ ယုန္ငယ္ကို သတ္ရမည္မႇာ တရားနည္းလမ္းမက်ဟု ယူဆသျဖင့္ ယုန္ကိုလႊတ္၍ အိမ္ကိုျပန္ခဲ့၏။ ဤအေၾကာင္းကို ေနာင္ေတာ္အား ေျပာျပၿပီး မိခင္အနီးကပ္၍ သစၥာဆို၏။

ဇဂၢန၏ သစၥာစကား

ကြၽႏု္ပ္သည္ လူျဖစ္သည္မႇ ယေန့အထိေသေစလိုေသာ စိတ္ျဖင့္ သတၲ၀ါတို့ကို သတ္ဖူးသည္ဟူ၍ မရႇိပါ။

ဤမႇန္ေသာသစၥာစကားေၾကာင့္ မိခင္ႀကီး က်န္းမာပါေစသတည္း။

သစၥာအက်ိဳး။

မိခင္ႀကီးက်န္းမာပကတိ ျဖစ္၏ဟု အဘိဓမၼာ ေဒသနာေတာ္တြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။၈

၈။ အဌသာလိနီ အဠကထာ၊၁၄၆။

ႏူနာေပ်ာက္ကင္းျခင္း

ေရႇးအခါက ဗာရာဏသီျပည္တြင္ ျဗဟၼဒတ္မင္းႀကီး၏ သားေတာ္ အိမ္ေရႇ႕စံ ေသာတၴိေသနမင္းတြင္ ႏူနာစြဲ၏။ ထို့ေၾကာင့္ အိမ္ေရႇ႕မိဘုရား သမၺဴလာႏႇင့္အတူ ေတာရပ္ခိုမႇီ ေနထိုင္၏။ မိဖုရားကလည္း ႐ိုေသစြာလုပ္ေကြၽး၏။ တစ္ေန့ေသာအခါ သစ္သီးရႇာရာမႇ ျပန္လာေသာ သမၺဳလာအား ဒါေနာအမည္ရႇိသူက အတင္းအၾကပ္ ခ်စ္ေရးဆိုသျဖင့္ အခ်ိန္ေနာက္က်မႇ ျပန္ေရာက္၏။ သမၺဳလာသည္ တစ္စုံတစ္ေယာက္ႏႇင့္ ေဖာက္ျပားေန၍သာ ေနာက္က်ရသည္ဟု ေသာတၴိေသနက သံသယ၀င္၏။ သမၺဳလာကအေၾကာင္းစုံကို အမႇန္အတိုင္း ရႇင္းျပေသာ္လည္း ယုံၾကည္မႈမရပါ။ ထို့ေၾကာင့္ ေရျပည့္အိုးတစ္လုံးကို မိမိေရႇ႕တြင္ ထားကား သစၥာဆို၏။

သမၺဳလာ၏ သစၥာစကား

ကြၽႏ္ုပ္သည္ အရႇင္မင္းသားမႇတစ္ပါး အျခားေယာက်ၤားတစ္ေယာက္ကိုမွ် စိတ္ႏႇင့္ပင္ ျပစ္မႇားဖူးသည္ မရႇိပါ။

ဤမႇန္ေသာ သစၥာစကားေၾကာင့္အရႇင္မင္းသား၏ ေရာဂါေပ်ာက္ကင္းပါေစသည္တည္းဟုဆို၍ ေရအိုးမႇ ေရတို့ျဖင့္ မင္းႀကီးအား သြန္းေလာင္း၏။၉

၉။ ဇာတက၊၁၊၃၉၅-၆။

သစၥာအက်ိဳး။

မင္းႀကီးတြင္စြဲကပ္ေသာ ကုဠႏူနာေရာဂါမႇာတိုခဏ၌ပင္ေပ်ာက္ကင္းခ်မ္းသာ၏ဟု ဇာတကေဒသနာေတာ္တြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။၁၀

၁၀။ဇာတကအဠကထာ၊ပဥၥမ၊၉၂။

မီးဖြားရ လြယ္ကူေစျခင္း

ေကာသလမင္း၏ ပုေရာဟိတ္ပုဏၰားႀကီးတြင္ သားတစ္ေယာက္ရႇိ၏။ သူတစ္ပါးအား မညႇင္းဆဲသူဟု အဓိပၸါယ္ယူ၍ အဟိ ံသက အမည္ေပး၏။ အရြယ္ေရာက္ေသာ္ တကၠသိုလ္ျပည္တြင္ ပညာသင္ရာ ဆရာက သူ၏ဇနီးႏႇင့္ မလြတ္ကင္းဟု အထင္ရႇိ၏။ ထို့ေၾကာင့္ ပညာကုန္သင္ခအျဖစ္ လက္ညိဳးတစ္ေထာင္ေပးရမည္ဟု ဆို၏။ အဟိ ံသကအား သူတစ္ပါးသတ္၍ ေသေစရန္ ရည္ရြယ္ေျပာျခင္းျဖစ္၏။ လက္ညိႇဳးတစ္ေထာင္ျပည့္ရန္ တစ္ေခ်ာင္းအလိုတြင္ မိခင္ႏႇင့္ရင္ဆိုင္ေတြ႕၏။ မိခင္အား သတ္ရန္အလိုက္တြင္ ဘုရားရႇင္က ၾကား၀င္တား၍ တရားျပ၏။ သူ့အသက္သတ္ျခင္းသည္ သံသရာလည္ေၾကာင္း ျဖစ္သည္ဟု အဟိ ံသကက သိရသျဖင့္ ဘုရား၏သာသနာတြင္ ရဟန္းျပဳ၏။ ရဟန္းတရား အားထုတ္သျဖင့္ ရဟႏၲာျဖစ္၏။

လက္ညိႇဳးမ်ားကို သီ၍ လည္ပင္းဆြဲခဲ့ျခင္းကို အေၾကာင္းျပဳ၍ အဟðသကသည္ အဂၤုလိမာလဟု အမည္တြင္ခဲ့သည္။ အဂၤုလိမာလရဟႏၲာ ဆြမ္းခံႂကြရာ၀ယ္ သနားစဖြယ္ ဆင္းရဲဒုကၡခံေနရေသာ မီးမဖြားႏိုင္သည့္ အမ်ိဳးသမီးကို ေတြ႕၏။ ထိုအမ်ိဳးသမီး ဒုကၡမႇ လြတ္ေစရန္ရည္ရြယ္၍ ဘုရားရႇင္အား ေမးေလ်ာက္ရာ ဘုရားရႇင္က သစၥာဆိုရန္ အမိန့္ရႇိ၏။ ထိုအခါ မီးမဖြားႏိုင္သူထံသြား၍ သစၥာဆို၏။

အဂုၤလိမာလ၏ သစၥာစကား

ငါသည္ အရိယာႏြယ္၀င္ျဖစ္သည္မႇစ၍ သူတစ္ပါး၏ အသက္ကုိ မသတ္ဖူးပါ။

ဤမႇန္ေသာသစၥာစကားေၾကာင့္ သင့္အား ခ်မ္းသာပါေစ။ သင္၏ကိုယ္၀န္လည္း ခ်မ္းသာစြာ ေမြးဖြားပါေစသတည္း။

သစၥာအက်ိဳး။

သစၥာစကားအဆုံးတြင္ အမိ၀မ္းမႇ သားငယ္သည္ ခ်မ္းသာစြာဖြားျမင္၏ဟု မဇၩိမဏၰာသေဒသနာတြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။၁၁

၁၁။မဇၩိမ ပဏၰာသပါဠိ၊ ၃၀၁။ မဇၩိမပဏၰာသအ႒ကထာ၊၂၂၆

ကပ္ေဘးဆိုးတို့မႇ လြတ္ျခင္း

ေ၀သာလီျပည္တြင္ ေရာဂါေဘး ေရာဂႏၲရကပ္၊ သတ္သူေဘး သတၴႏၲရကပ္၊ အငတ္ေဘး ဒုဗၻိကၡႏၲရကပ္တို့ ဆိုက္ေရာက္၏။ ထိုအခါ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ေ၀သာလီျပည္ တံတိုင္းၿမိဳ႕႐ိုးအတြင္း လႇည့္လည္၍ သစၥျပဳ ဆုေတာင္းရန္ ညီေတာ္အာနႏၵာအား သင္ျပဆုံးမ၏။ ညီေတာ္အာနႏၵာလည္း တစ္ညဥ့္တာကာလ ဗုဒၶအဆုံးအမအတိုင္း ျပဳ၏။ အာနႏၵာ၏သစၥာကား

ေလာက၌ ဘုရားႏႇင့္တူေသာ၊ တရားႏႇင့္တူေသာ ၊ သံဃာႏႇင့္တူေသာ ျမတ္ႏိးုဖြယ္ အေကာင္းဆုံး ရတနာဟူသည္ မရႇိပါ။

ဤမႇန္ေသာသစၥာစကားေၾကာင့္ ကပ္ေဘးႀကီးသုံးပါးမႇ လြတ္ကင္းပါေစသတည္း။

သစၥာအက်ိဳး။

ေ၀သာလီျပည္တြင္ ဆိုက္ေရာက္ေနရေသာ ကပ္ေဘးႀကီး သုံးပါးမႇလြတ္ကင္း၏ဟု သုတၲန္ေဒသနာေတာ္တြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။၁၂

၁၂။ ခုဒၵကပါဌ ပါဠိ၊၄၊ သုတၲနိပါတပါဠိ၊၃၁၂။

ဂဂၤါျမစ္ေရ အညာဆန္

ပါဋလိပုတ္ျပည္တြင္ အေသာကမင္း အုပ္စိုးစဥ္အခါက မင္းႀကီးသည္ ဂဂၤါျမစ္ေရအညာဆန္ေအာင္ မည္သူစြမ္းေဆာင္ႏိုင္္သနည္းဟု ေမး၏။ အမတ္တို့က ထိုသို့ျပဳရန္ ခက္ေၾကာင္း ေလ်ာက္တင္၏။ ထိုသတင္းကိုၾကားေသာ ဗႏၶဳမတီအမည္ရႇိ ႐ုပ္ရည္၊ အဆင္းႏႇင့္ ခႏၶာကိုယ္ကို အရင္းျပဳ၍ အသက္ေမြးသူ ျပည့္တန္ဆာမေလးက သူ့တြင္ သစၥာတရားရႇိသျဖင့္ ဂဂၤါျမစ္ေရ အညာဆန္ေအာင္ ျပဳႏိုင္ေၾကာင္း ေလ်ာက္၏။ မင္းႀကီးက မယုံၾကည္ေခ် ။ ထို့ေၾကာင့္ ဗႏၶဳမတီက သစၥာဆိုျပ၏။

ဗႏၶဳမတီ၏ သစၥာစကား

၁။ရႇင္ဘုရင္ျဖစ္ေစ၊ပုဏၰားျဖစ္ေစ၊ကုန္သည္ျဖစ္ေစ၊လယ္သမားျဖစ္ေစ၊ဆင္းရဲသားျဖစ္ေစ၊အျခားမည္သူပင္ျဖစ္ေစ၊ ဥစၥာေပးသူအား ကြၽန္မက အညီအမွ်ျပဳစုပါသည္။

၂။ ရႇင္ဘုရင္ဆိုၿပီး အထူးျပဳျခင္းမရႇိသကဲ့သို့ ဆင္းရဲသားဆိုၿပီး အထင္ေသးျခင္းမရႇိပါ။

၃။ ေက်နပ္မႈ ေလာဘ၊ မေက်နပ္မႈ ေဒါသကင္းစြာ ဥစၥာရႇင္ကို ျပဳစုပါသည္။

ဤမႇန္ေသာသစၥာစကားေၾကာင့္ ဂဂၤါျမစ္ေရသည္ အထက္အညာသို့ ဆန္ပါေစသတည္း။

သစၥာအက်ိဳး။

ထိုသစၥာစကားအဆုံး၌ ဂဂၤါျမစ္ေရသည္ အသံျမည္ဟည္းၿပီး အထက္အညာသုိ့ ဆန္တက္ခဲ့၏ဟု မိလိႏၵပဥႇာတြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။၁၃

၁၃။မိလိႏၵပဥႇာပါဠိ။၁၂၆။ မိလိႏၵျမန္မာျပန္၊ ၁၃၅။

ႏိုင္ငံ၊ လူူမ်ိဳး ဘာသာ မခြဲျခား အက်ိဳးမ်ား

ျမန္မာမႈနယ္မႇ ဗုဒၶအဆုံးအမကို မူထား၍ သစၥာတရား၏ အက်ိဳးရပုံမ်ားကို အေတာ္အတန္တင္ျပခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ ယခုတစ္ဖန္ မ်က္ေမႇာက္ေခတ္တြင္ ေတြ႕ျမင္လြယ္ေသာ ေစ်းဆိုင္ငယ္တစ္ခုကို ဥပမာျပဳ၍ ေလ့လာမႈကို ေဖာ္ျပလုိပါသည္။ အေလးမႇန္၊ ေစ်းမႇန္၊ ပစၥည္းမႇန္ပါသည္ဟု အေျပာႏႇင့္အလုပ္ အဟုတ္ညီလ်င္ ၀ယ္သူမ်ားစည္ကားေၾကာင္း ေတြ့ရႇိရပါသည္။ ထိုမႇန္ကန္မႈ အရႇည္ခိုင္မာစြာ တည္သည္ႏႇင့္ အမ် ေရာင္းအားျမင့္တက္လာႏိုင္ပါသည္။ ဤသည္မႇာ အမႇန္၏အစြမ္းသတၲိ၊အမႇန္၏တန္ခိုး၊ အမႇန္၏အက်ိဳးဟု ဆိုရေပမည္။ ထို့ေၾကာင့္ အမႇန္တရားဟုဆိုလ်င္ ႀကိဳက္သူမ်ားသည္မႇာ သဘာ၀တရားပင္ျဖစ္သည္။ သို့ေသာ္လည္း မမႇန္စကားမပါေအာင္ စြမ္းေဆာင္ထိန္းသိမ္းလိုသူကား အလြန္နည္းပါးပါသည္။ အက်ိဳးမ်ားေၾကာင္း နည္းလမ္းေကာင္းမ်ားကို ဂဃနဏမသိ၍သာ ေက်ာ္သြားၾကေသာ္လည္း သိလ်င္ ေဖာ္စားၾကမည္ ျဖစ္သည္ဟု ယုံၾကည္ပါသည္။

ယင္းသို့ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံ၊ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာအယူ၀ါဒ မခြဲျခားဘဲ သစၥာပ်ံ႕ႏႇံ့ေရာက္ၿပီး ျဖစ္၏။ သစၥာအက်ိဳးမ်ားျပားက်ယ္ေျပာျခင္းရႇိ၏ဟု သိရႇိႏႇလုံးသြင္း၍ သစၥာေစာင့္ျခင္းျဖင့္ လက္ေတြ႔က်က် အက်ိဳးရႏိုင္ေၾကာင္း၊ အရာခပ္သိမ္းကို အခ်ိန္ေနရာမရြး ၊ ပမာဏမထား၊ လိုတရႏိုင္ေၾကာင္းေၾကျငာေမာင္းခတ္လိုက္ရပါသည္။ ထိုတို့ျဖစ္၍ အမ်ားေျပာအမႇန္ သမၼဳတိသစၥာကို ကိုယ္စီကိုငႇ လတ္ေတြ့စမ္းသပ္ျခင္းျဖင့္ ကိုတိုင္သိၿပီး ထိထိမိမိ ထိန္းေစာင့္ကာ အက်ိဳးရိႇၾကပါေစသတည္း။ ထိုမႇတစ္ဆင့္ တရားသေဘာအမႇန္သို့မဟုတ္ မဂၢင္(၈)ပါးျဖင့္ တက္လႇမ္းက်င့္ႀကံကာ ဆင္းရဲျခင္းေဘးအေပါင္းမႇ ထာ၀ရကင္းေ၀းၾကပါေစသတည္းဟု ေမတၲာခက္ေ၀ ေတာငး္ဆုေခြၽလိုက္ပါသည္ သူေတာ္ေကာင္းအေပါင္းတို့။

ေအာင္ၿငိမ္းခ်မ္း (မန္းတကၠသိုလ္)

အမႇတ္ ၁၃၇ / ၁၀၊၃၃ x ၃၄ၾကား ၇၅လမ္း

ခ်မ္းေအးသာဇံၿမိဳ႕နယ္၊ မႏၲေလး။

ဖုန္း ၀၉- ၂၀၀၁၈၈၀

က်မ္းကိုစာရင္း

၁။အဘိဓာနပၸဒိပိကာက်မ္း

၂။ကထာ၀တၴဳပါဠိေတာ္

၃။မာဃေဒ၀လကၤာ၊ မန္လည္ဆရာေတာ္

၄။အဂၤုလိမာလသုတ္ဋီကာ

၅။သဒၵနီတိက်မ္း

၆။မင္ကြန္းတိပိဋက ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး ေဟာေျပာခ်က္

၇။ဇာတက အဠကထာ ၁-၄-၅-၆

၈။စရိယာပိဋက အဠကထာ

၉။မဇၩိမ ပဏၰာသ အဌကထာ

၁၀။မဇၩိမ ပဏၰာသ အဌကထာ

၁၁။သုတၲနိပါတ္ပါဠိေတာ္

၁၂။ ခုဒၵကပါဌပါဠိေတာ္

၁၃။မိလိႏၵ ပဥၥာ ပါဠိေတာ္

၁၄။မိလိႏၵ ျမန္မာျပန္

၁၅။အဂၤုတၲိဳရ္ ပါဠိေတာ္၊ ျမန္မာျပန္

ထပ္ဆင့္ဒါန

အလုံးစုံေသာ လႇဴဒါနတို့တြင္ တရားအလႇဴသည္ အျမတ္ဆုံးျဖစ္၏။ (သဗၺဒါနံ ဓမၼဒါနံ ဇိနာတိ) ဟု ဘုရားေဟာရႇိပါသည္ ထိုေၾကာင့္ ဤသစၥာတရားစာအုပ္ငယ္ကို ဓမၼာႏုဂၢဟအဖြဲ႕မႇ မႇာယူ၍ ထပ္ဆင့္ၿပီး ဓမၼဒါန ျပဳႏိုင္ၾကပါေၾကာင့္း သတင္းေကာင္း ပါးလိုက္ပါသည္။

ဦးေက်ာ္ထြန္း
ဥကၠၠဌ

(ဓမၼႏုဂၢဟအဖြဲ႕)

ဖုန္း-09-2001880